یکی از انواع آلیاژهای فلزی مسوار است. این آلیاژ خاصیت چکش خواری و انعطاف پذیری بالایی دارد. معمولا در ساختار آنها از 85 تا 99 درصد قلع، 5 تا 10 درصد آنتیموآن، 2 درصد مس، بیسموت و یا نقره استفاده می‌شود. آنچه موجب سختی این مفتول‌ها می‌شود، وجود مس و آنتیموآن در ترکیب آنها است. بنابراین با استفاده از این دو ترکیب می‌توان بر دوام و مقاومت آنها افزود. مسوار نقطه ذوب پایینی دارد. معمولا این نقطه ذوب بین 170 تا 230 درجه سانتی گراد است که بر اساس مواد و ترکیبات استفاده شده می‌تواند متغیر باشد. مصری‌ها و رومیان اولین افرادی بودند که در قرون وسطی از این آلیاژ استفاده می‌نمودند. مسوارها از فلزات باارزش و گرانبهایی هستند که طی قرن‌های گذشته تا به امروز استفاده می‌شوند. بعد از پلاتین، طلا و نقره در جایگاه چهارم قرار دارند.
در ادامه به این مباحث خواهیم پرداخت:
- سیم مفتول مسوار چیست؟
- آشنایی با کاربرد مفتول مسوار
- تولید مفتول مسوار
- آشنایی با لوله های مسوار
در قرون وسطی برای ساخت کلیسا و خانه ثروتمندان از این آلیاژ استفاده می‌کردند و رفته رفته برای ساخت لوازم و تجهیزات آشپزخانه نیز به کار برده شدند. یکی از ویژگی‌های مهم این مفتول، عدم تغییر رنگ آنها پس از ترکیب با مس و نقره است. معمولا آلیاژها زمانی که با مس و نقره ترکیب می‌شوند، رنگ آنها تیره و کدر می‌شود.
اما مسوار از این مساله مستثنی است. اگر در ساختار آن از روکش مس استفاده نشده باشد در صورت تماس با هوا دچار اکسید می‌شوند. همانطور که گفته شد این آلیاژها نقطه ذوب پایینی دارند. از همین رو زمانی که در مجاورت حرارت و گرما قرار می‌گیرند به احتمال زیاد دچار آسیب خواهند شد. بنابراین آنها را به طور مستقیم بر روی شعله قرار ندهید. برای شستن آنها از ماشین ظرفشویی استفاده نکنید. تنها کافی است با آب گرم و مایع آنها را شسته و با دستمال خشک کنید. بیشترین کاربرد این مفتول‌ها در ساخت لوازم آشپزخانه و لوازم تزیینی است.
مفتول‌های مسوار معمولا به دو صورت شاخه و کلاف با قطر 1 تا 8 میلی متر به بازار عرضه می‌شوند. جوش فلزات یکی از کاربردهای مهم و خاص مفتول مسوار است. مفتول مـسوار در واقع مفتول آهن است که بعد از انجام آخرین مرحله کشش و رسیدن به سایز مورد نظر وارد ۲ وان می‌شود. به ترتیب اول اسید شویی می شود تا سیم تمیز شود و آلودگی از سطح آن از بین برود. بعد از آن وارد وان سولفات مس می شود در صورتی که اسید شویی و چربی زدایی به خوبی انجام نشود، در مرحله بعد لکه‌هایی سیاه مانند در سطح مفتول مسـوار به جا می‌ماند و این گونه مفتول تولید شده در روند آبکاری در صنایع مختلف اخلال به وجود می‌آورد.
کاربرد مفتول مسوار:
مفتول مسوار در صنایع مختلفی کاربرد دارد، از جمله کاربرد آنها:
- تولید انواع چوب لباسی‌ها و آویزها
- تولید قفسه و باکس
- ساخت چمدان و کیف دستی
- تولید انواع و اقسام پین
- آرماتوربندی عمرانی
- ساخت محصولات ریلی
لوله‌های مسوار
لوله‌های مسوار از جنس فولاد هستند که بر روی آنها روکش مسی قرار می‌گیرد. مهمترین مزایای آن عبارت است از:
- مقاومت در برابر سایش بالا
- ضریب اصطکاک کم
- اثر خود روانکاری خوب
- قیمت مناسب
اندازه لوله‌های مسوار
لوله‌های مسوار در سایزهای مختلف از قطر 4.76mm تا 16mm میلیمتر تولید می‌شود که بنا به سفارش شما می‌تواند یک رو مسوار یا دو رو مـسوار باشد، ضخامت این لوله‌ها از 0.6mm تا 1.2mm میلیمتر در بازه ی ضخامتی 0.1mm می‌باشد.
مزیت لوله‌های مسوار
لوله‌های مسوار در برابر خوردگی مقاوم هستند. این امر موجب شده تا در صنایع تهویه مطبوع و سرمایش و گرمایش مورد استفاده قرار گیرند.
کاربرد لوله‌های مسوار
لوله مسوار ترکیبی از فولاد و مس است. این لوله‌ها برای تجهیزات متالورژی، تجهیزات ریخته گری مداوم، تجهیزات نورد، تجهیزات مکانیکی، خطوط لوله کاربرد دارند. لوله‌های مـسوار در زمینه‌های نفت، مهندسی شیمی، ساخت کشتی، انرژی و ماشین آلات مورد استفاده قرار می‌گیرد. از دیگر کاربرد آنها می‌توان به تأسیسات حرارتی وبرودتی و صنایع تهویه مطبوع، و ساخت یخچال و فریزر اشاره نمود.
کیفیت لوله مسوار
لوله فولادی با روکش مسی از یک لوله استیل و یک لوله مسی تشکیل شده است. دیواره بیرونی لوله مسی با دیواره داخلی که لوله فولادی می‌باشد، یکپارچه شده است. لوله مسوار نه تنها مقاومت خوردگی بالایی دارد، بلکه مشکل کیفیت آب در خط لوله را نیز برطرف می‌کند.
ویدئوی روش تولید لوله مسوار را مشاهده نمایید.
سخن آخر
مسوار معمولا به دو صورت لوله و مفتول در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای ایجاد مقاومت بیشتر در آنها از روکش مسی استفاده می‌کنند. این امر موجب افزایش دوام و طول عمر مسوار خواهد شد. در زمان خرید باید دقت کنید که هیچگونه خال یا لکی بر روی بدنه مسوار نباشد. در غیر این صورت از ارزشمفتول مسوار (pewter wire) نوعی سیم مفتول است که به سبب تولید آن با فلز مس، نام مسوار را به خود گرفته است. آلیاژ مسوار از دو فلز قلع و مس تشکیل شده و فلز مس در این آلیاژ نقش سخت کننده را دارد. رنگ سیم مفتول مسوار بین زرد و قرمز (شبیه مس) است. آلیاژهای فلزی مسوار، خاصیت چکش خوار و انعطاف پذیری بالایی دارند و معمولا در ساختار آن حدود 85 درصد قلع، 5 تا 10 درصد آنتیموآن، 2 درصد مس، بیسموت و یا نقره استفاده می شود. جالب است بدانید گاهی اوقات مفتول مسوار می تواند حدود 75 درصد مس باشد.
سیم مفتول در واقع یک محصول فولادی که به طور متداول دارای سطح مقطع 0.4 تا 4 میلیمتر متغییر و با استفاده از فرآیند کشش و نورد گرم تولید می گردد. عموما سیم مفتول ها به دلیل خاصیت فرم پذیری بالا، انعطاف پذیری و چکش خواری از کربن کم ساخته می شود. نقطه ذوب سیم مفتول مسوار پایین است و بین 170 تا 230 درجه سانتی گراد می باشد بنابراین در مصارف جوشکاری کاربرد های زیادی دارند.
برای شروع آبکاری هر نوع محصول ابتدا باید مفتول را از طریق کشش سرد به سایز های مختلف تبدیل کرد و بعد از آن مفتول را شست و شو و سطح آن را با سولفات مس روکش کرد تا به نتیجه دلخواه یعنی مفتول مسوار تبدیل شود و در نهایت باید به وسیله دستگاه های پرسرعت تابگیری و بسته بندی شود.
تاریخچه سیم مفتول مسوار
از سیم مفتول مسوار در قرون وسطا برای ساخت کلیسا و خانه ثروتمندان استفاده می کردند و با گذر زمان برای لوازم و تجیهزات آشپزخانه نیز به کار برده شدند. از ویژگی های مهم این مفتول عدم تغییر رنگ آن ها پس از ترکیب با مس و نقره است. معمولا آلیاژ ها زمانی که با مس و نقره ترکیب می شدند، رنگ آن ها تیره و کدر می شود. اما مسوار از این مسئله مستثنی است. اگر در ساختار آن از روکش مس استفاده نشده باشد در صورت تماس با هوا دچار اکسید می شود. آلیاژ مسوار دارای نقطه ذوب پایینی است به همین دلیل اگر در مجاورت حرارت و گرما قرار بگیرید به احتمال زیاد دچار آسیب خواهد شد. بنابراین نباید سیم مسوار را به طور مسقیم در معرض شعله و حرارت قرار دهید.
تصویر شماره 1 – تاریخچه آلیاژ مسوار
بیشتر بخوانید:
تولید سیم مفتول مسوار
برای مسوار کردن سیم مفتول ابتدا باید سطح سیم مفتول را ضدعفونی و چربی زدایی کرده که معمولا با استفاده از شست و شوی کامل با آب و سایر شوینده ها این امکان صورت می گیرد. در برخی مواقع مقداری ناخالصی به صورت زنگ زدگی عمیق بر سطح مفتول باقی می ماند که باعث ایجاد مشکلاتی در وان و حوضچه های سولفات مس خواهد شد. اگر این الودگی ها و ناخالصی ها زدوده نشود زمانی که مفتول از وان های مس سولفات عبور می کند، لکه های سیاه بر سطح آن ظاهر خواهد شد و اینگونه مفتول تولید شده در روند آبکاری در صنایع مختلف باعث ایجاد اختلال می شود.
پس باید فرایند شست و شو و چربی زدایی به درستی انجام شود و از آنجایی که اغلب مفتول ها از کشورهای چین و اکراین و سایر کشور ها وارد می شوند و مدت زیادی هم در بنادر ایران تخلیه شده و چون بندر ها همه در فضای باز و به دلیل قرار داشتن کنار دریا همه دارای رطوبت فراوانی می باشد، زنگ زدگی هایی وجود دارد که باید با دقت چربی زدایی و شست و شو شود.
در مرحله بعد نحوه ی کشش و جمع آوری مفتول مد نظر می باشد و که روش های مختلفی با توجه به امکانات وجود داد و در نهایت بسته بندی مناسب مفتول مسوار از قطر 1.2 الی 10 میلی متر در بازار به صورت کلاف های 15، 30 و 50 کیلویی و همچنین با شاخه های 50، 100، 200 و 300 سانتی متر تولید و روانه بازار می گردد.
کلیپ شماره 1 – تولید سیم مسوار از صفر تا صد
مشخصات مفتول مسوار
مفتول مسوار دارای مشخصاتی به شرح ذیل می باشد:
- مفتول مسوار از روکش کردن مفتول فولادی تولید می شود
- قطر سیم مفتول از 0.7 الی 10 میلی متر می باشد.
- مفتول مسوار به صورت شاخه و کلاف در بازار آهن موجود است.
- وزن هر کلاف مفتول مسوار 15، 30 و 50 کیلو گرم است.
- طول هر شاخه مفتول مسوار 20، 100، 200 و 300 سانتی متر
- پوشش مفتول مسوار بین 0.07 الی 1 میکرون است.
- برای تولید سیم مسوار معمولا از مفتول های با گرید SAE1008، SAE1006T، SAE1010، ST1KP و 2 استفاده می شود.
- در آنالیز سیم مسوار عناصر فسفر P، منگنز Mn، سیلیسیوم Si، کربن C و گوگرد S با درصد های مختلف می باشد.
بیشتر بخوانید:
کاربرد مفتول مسوار
خرید مفتول مسوار بر اساس کاربرد آن صورت می گیرد و طبعا برای این منظور حتما باید به ضخامت سیم مسی توجه کرد. از این محصول در صنایع مختلفی استفاده می شود.
- ساخت سیم جوش و عملیات جوشکاری
- ساخت انواع چوب لباسی و آویز
- ساخت صفحه های یخچال های فروشگاهی
- قفسه کالسکه های فروشگاهی
- ساخت انواع باکس و قفسه
- تولید اسکلت فیلتر هوایی
- محصولات ریلی
- صنایع آشپزخانه
- اسکلت آباژور
- تولید انواع پین
تصویر شماره 2 – عملیات جوشکاری توسط سیم مسوار
تولیدکنندگان سیم مفتول مسوار
کارخانه های بسیاری در زمینه تولید مفتول در به صورت داخلی و خارجی در حال فعالیت می باشند. برخی از کارخانه های تولید مفتول مسوار عبارتند از:
- ذوب آهن اصفهان
- کویر کاشان
- خراسان
- آناهیتا گیلان
- بافق یزد
- کوثر اهواز
- صنایع مفتولی نوین
- مسوار نورد متین
- فولادگستر نوین
بیشتر بخوانید:
قیمت سیم مفتول با توجه به قطر آن از 0.7 میلی متر تا 9 میلی متر متفاوت می باشد. ضخامت 1.2 میلی متر تا 6 میلی متر پرکاربردترین این محصول می باشد. قبل از خرید سیم مفتول جهت استعلام قیمت مفتول مسوار با شماره تلفن تماس حاصل فرمایید. در پایان سیم مسوار باید براق و عاری از چربی و مواد رون ساز باشد تا زیر کار مناسبی برای آب گرم کاری باشد.
آن کاسته شده و قابل استفاده در شرایط مختلف آب و هوایی نخواهد بود.