ساخت و ساز در شهرها تابع قواعدی است که باید توسط افراد رعایت شود. متولی نظارت بر اجرای این قوانین در شهرها، شهرداری است. این نظارت در مراحل مختلفی صورت میگیرد که یکی از آنها صدور گواهی پایان کار ساختمان و اخذ جواز ساختمان در تهران است. بنابراین قصد داریم تا در این مقاله قدری در این باره سخن بگوییم. در واقع گواهی پایان کار یک سند است که نشان میدهد در ساخت و ساز یک ساختمان، مقررات فنی، اصول شهرسازی و ایمنی رعایت شده است و ساختمان مطابق و نقشه تاییدشده، ساخته شده و این امر به تایید شهرداری رسیده و گواهی پایان کار توسط شهرداری تهران برای آن صادر شده است.
چرا گرفتن پایان کار ساختمان الزامی است؟
در محدوده و حریم شهرها، مالک یا قائم مقام یا وکیل او باید بعد از به پایان رسیدن کار ساختمان به همان دفتر شهرداری که پروانه ساخت را صادر کرده است، مراجعه و درخواست صدور گواهی پایان کار کنند. برای انجام بعضی امور مربوط به ساختمان، وجود پروانه پایان کار ضروری است. میتوان گفت مهمترین علت الزامی بودن گرفتن گواهی پایان کار این است که صدور سند مالکیت ساختمان، نیازمند وجود پروانه پایان کار است. در انجام معاملات ساختمان و نقل و انتقال آن به خریدار در دفاتر اسناد رسمی به وجود سند رسمی مالکیت توجه میشود و همینطور که گفته شد گواهی پایان کار مقدمه صدور سند مالکیت برا مالک ساختمان است؛ پس نقل و انتقال ساختمان بدون وجود گواهی پایان کار ممکن نیست.
در موضوع خرید ساختمان ، اگر فروشنده ساختمان برای انتقال سند از حضور در دفتر اسناد رسمی خودداری کند، خریدار در صورتی میتواند فروشنده را به این کار الزام کند که گواهی پایان ساخت برای ساختمان وجود داشته باشد. در بخش ثبتی هم به عنوان مثال، بعد از آن که آپارتمانی ساخته شد و برای آن که بتوان برای هر واحد به صورت جداگانه سند گرفت، لازم است مشخصات هر واحد و قسمتهای مشترک مانند پارکینگ و انباری مشخص شود. سندی که این مشخصات را جداگانه مشخص میکند، صورت مجلس تفکیکی است که ادارات ثبت اسناد و املاک برای تنظیم و صدور آن، به گواهی پایان کار توجه میکنند و بدون این گواهی، امکان تنظیم و صدور صورت مجلس تفکیکی وجود ندارد.
مراحل دریافت پایان کار ساختمان
چنانچه مراحل ساخت و ساز به صورت قانونی به پایان برسد، لازم است تا مالک به گرفتن گواهی پایان کار اقدام کند. برای این امر، مالک یا قائم مقام یا وکیل او باید برای ثبت درخواست صدور گواهی پایان کار، به شهرداری منطقهای که ساختمان در آن واقع است مراجعه کند و با پرداخت عوارض شهرداری (اگر ساختمان به عنوان نوسازی باشد عوارض نوسازی باید پرداخت کند)، رسید پرداخت را همراه فرم درخواست گواهی و سند مالکیت ارائه و تشکیل پرونده بدهد.
سپس برای بازدید کارشناس تعیین وقت میشود و کارشناس فنی پس از بررسی ساختمان، گزارشی از وضعیت آن تهیه میکند. این گزارش توسط مسئول فنی و شهرسازی بررسی میشود و سپس، دستور محاسبه صادر میشود و محاسب طبق دستور مسئول فنی، متراژ ساختمان را محاسبه میکند. اگر تخلفی در متراژ ساختمان وجود داشته باشد، به ارجاع میشود و اگر ساختمان مشکلی نداشته باشد، پرونده به بخش محاسبات شهرداری ارسال میشود که شامل ارائه رسید عوارض و گزارش ناظر است.
در این زمان سند اتمام که پیشنویس پایان کار است صادر میشود و اگر در ساخت بنا تخلفی رخ داده باشد، امکان صدور گواهی نیست. در این حالت پرونده به کمیسیون ماده صد ارجاع میشود. اگر رأی کمیسیون به پرداخت جریمه باشد، پس از پرداخت کامل جریمه، پرونده وارد مرحله صدور پایان کار میشود. اگر جریمه پرداخت نشود، کمیسیون رأی به تخریب میدهد. پس از این مراحل، پرونده مراحل اداری را طی میکند تا آماده صدور گواهی پایان کار شود.
مدارک مورد نیاز برای پایان کار ساختمان
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی مالک ساختمان؛
- اصل و کپی سند ملک؛
- در صورت فوت مالک اصلی باید اصل و کپی انحصار وراثت و کپی شناسنامه ورثه ارائه شود؛
- اصل و کپی رسید پرداخت عوارض نوسازی سالیانه؛
- اصل و کپی رسید پرداخت قبض آب و برق و گاز و تلفن؛
- در ساختمانهای نوساز ارائه تاییدیه استاندارد برای نصب آسانسور؛
- ارائه کارت سبز؛
- نقشه معماری که مهر شهرداری داشته باشد و CD حاوی اطلاعات نقشه؛
- اصل و کپی سند ملک؛
- اصل و کپی پروانه ساختمان.
پایان کار ساختمان قدیمی
برای پایان کار ساختمان، مدت زمان اعتبار مشخصی در نظر گرفته نشده است. پس این گواهی بدون محدودیت زمانی معتبر است . در مورد خانههای قدیمی، در حالت عادی موضوع گرفتن گواهی پایان کار جدید پیش نمیآید. تنها در موارد زیر نیاز به گرفتن پایان کار خواهد بود:
چنانچه مالک یک ساختمان قدیمی قصد فروش و انتقال آن را داشته باشد، باید گواهی پایان کار جدید بگیرد. گرفتن پایان کار برای ساختمانی که پایان کار قدیمی دارد، آسان است و تنها با ارائه مدارک قدیمی و بدون وجود مدارک دیگری میتوان آن را دریافت کرد. در حالتی که ساختمان پایان کار قدیمی دارد ولی مالک در ساختمان تغییراتی ایجاد کرده، مثل اضافه کردن یک طبقه، مالک باید با همراه داشتن تمام مدارک مورد نیاز برای گرفتن پایان کار جدید، به شهرداری مراجعه کند و سپس پرونده به کمیسیون ماده صد ارجاع میشود. پس از پرداخت جریمه توسط مالک، پایان کار صادر میشود. گرفتن پایان کار برای ساختمان قدیمی که از ابتدا هیچگونه مجوز و پایان کاری نداشته است، امری دشوار و پیچیده است.
پایان کار ساختمان برای وام
برای وام مسکن و یا وامی که با سند ساختمان به متقاضی داده میشود، وجود گواهی پایان کار ضروری است. پایان کار ساختمان برای وام به این صورت است که باید با پایان کار تفکیکی و صورت مجلس تفکیکی، سند و مدارکی که بانک وامدهنده اعلام کرده است، همراه باشد.
کمیسیون ماده صد
مطابق ماده صد قانون شهرداری، مالکین اراضی و املاک واقع در محدوده شهر یا حریم آن، باید قبل از هر اقدام عمرانی یا تفکیک اراضی و شروع به ساخت، از شهرداری پروانه بگیرند. در تبصره یک این ماده، قانونگذار اعضای کمیسیونی اداری را مشخص کرده است که به تخلفات مربوط به نداشتن جواز ساخت یا ساخت بنا برخلاف مشخصات تعیینشده در جواز ساخت یا خلاف اصول شهرسازی، فنّی و بهداشتی، رسیدگی میکنند و صدور رای نهایی با ایشان است. اعضای این کمیسیون در تبصره یک ماده صد آمده است:
- نماینده وزارت کشور به انتخاب وزیر کشور (همان نماینده فرمانداری)
- یکی از قضات دادگستری به انتخاب وزیر دادگستری (نماینده دادگستری)
- نماینده شورای شهر
- نماینده شهرداری که البته دارای حق رای نیست و صرفا نظر کارشناسی و فنی خود را در موضوع پرونده اعلام میدارد.
رسیدگی در کمیسیون، با ارائه لایحه صورت میگیرد و آرای صادره از کمیسیون ممکن است مبنی بر تخریب و یا جریمه باشد. همچنین رای صادره از کمیسیون ماده ۱۰۰ در کمیسیون همعرض قابل تجدیدنظرخواهی است. همچنین آرای قطعی کمیسیون در شعب دیوان عدالت اداری قابل اعتراض خواهند بود.
ساخت و ساز غیرمجاز
مطابق قوانین و مقررات میتوان این موارد را نمونهای برای در نظر گرفت:
- ساخت و سازی که خارج از محدوده قانونی و حریم شهرها بدون داشتن مجوز انجام میشود؛
- تخلفاتی که در هنگام ساختمانسازی در مورد تجاوز به حریم معابر شهری رخ میدهد؛
- ساختمانی که بدون داشتن پروانه ساخت احداث شده است یا ساخت بنا مخالف با آنچه در پروانه ساخت یک ساختمان تعیین شده یا بدون رعایت اصول ایمنی و شهرسازی است.
برای گرفتن پایان کار ساختمان چه مدارکی لازم است؟
علاوه بر مدارک شناسایی مالک، موارد دیگری نیز لازم است که در این میتوانید آنها را پیش از شروع هرگونه ساخت و ساز بنا، مجوز ساخت باید از شهرداری دریافت شود. بعد از اتمام عملیات ساختمانی، سازنده بنا باید به شهرداری مراجعه نماید و برای دریافت گواهی پایان کار ساختمان اقدام کند و بعد از درخواست و اتمام کار ساخت و ساز، شهرداری انطباق بنای ساخته شده با قوانین و مقررات را بررسی میکند. صدور گواهی پایان کار به این معنا میباشد که شهرداری و سازمان نظام مهندسی با در نظر داشتن مقررات فنی و شهرسازی، با ملک ساخته شده مشکلی ندارد و همچنین آن را تایید مینماید. از این رو در ادامه این مطلب سعی داریم به این مسئله بپردازیم که گرفتن پایان کار ساختمان چقدر طول میکشد.
پایان کار تفکیکی بنا چیست؟
پایان کار ساختمان، گواهیای میباشد که مربوط به کل یک بنا است و علاوه بر این گواهی سازه، برای هر واحد از ساختمان نیز باید به شکل مجزا گواهی پایان کار دریافت نمود. اگر میخواهید از نحوه دریافت این گواهی و اینکه گرفتن پایان کار ساختمان چقدر طول میکشد، اطلاع یابید، باید بگوییم که این کار بسیار ساده است. مالک سازه باید به شهرداری که بنا در آن واقع شده است، مراجعه نموده و اقدام به دریافت پایان کار تفکیکی کند که پس از آن با طی مراحل قانونی و در صورت عدم وجود تخلف در مدت زمان کوتاهی صادر میشود.
گرفتن پایان کار ساختمان چقدر طول میکشد و تا چه مدتی اعتبار دارد؟
چنانچه سازنده بنا در تاریخ تعیین شده پایان کار دریافت ننماید، مالک سازه قادر است به دادگاه حقوقی محل وقوع پروژه ساختمانی برود و دادخواست الزام سازنده به دریافت پایان کار را تسلیم کند. در شرایط محکومیت سازنده بنا و خودداری او از اجرای حکم صادر شده، در مرحله اجرای احکام مالک بنا با هزینه پایان کار سازنده سازه اقدامات مورد نیاز در این رابطه را انجام میدهد و با توجه به قوانین جدید شهرداری مدت اعتبار پایان کار ساختمان نامحدود میباشد.
علت اهمیت دریافت گواهی پایان کار بنا چیست؟
همان طور که در ابتدا اشاره شد، گواهی پایان کار در آخر عملیات ساخت و ساز صادر خواهد شد. پس زمانی که یک بنا دارای گواهی پایان کار باشد، مفهوم آن این است که:
بنای ساخته شده بدون تخلف ساختمانی بوده و مطابق با معیارهای فنی و مهندسی تأیید شده شهرداری احداث شده است که میتوان برای این سازه صورت مجلس تفکیکی تنظیم نمود.
با گرفتن گواهی پایانکار بنا، امکان تنظیم صورت مجلس تفکیکی از سمت اداره ثبت اسناد و املاک فراهم میشود که پس از صدور صورت مجلس تفکیکی میتوان برای هر کدام یک از واحدهای موجود در بنا، سند مالکیت مجزا صادر نمود که پس از آن امکان صادر شدن سند نیز برای ساختمان فراهم می شود. در اصل وقتی که گواهی پایان کار ساختمان صادر گردد، میتوانید برای دریافت سند آن اقدام نمایید. بنابراین تا زمانی که ساختمان مربوطه گواهی پایانکار نداشته باشد، دسترسی و اجازه گرفتن رسمی سند از طریق دفاتر اسناد رسمی برای آن ایجاد نخواهد شد.
همچنین اگر مالک ساختمان بخواهد پیش از گرفتن پایان کار بنا برخی واحدها را پیش فروش نماید، قرارداد مربوط به این واحدها باید در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شده باشد و منعقد گردد که در این قرارداد، فروشنده باید متعهد شود که در هنگام مقرر گواهی پایان کار ساختمان را دریافت کند.
گرفتن پایان کار ساختمان چقدر طول میکشد؟
از اواخر سال ۱۳۹۶ دریافت پایان کار ساختمان منوط به ارائه گواهینامه واکنش در مقابل آتش در نمای ساختمان میباشد. این اقدام در راستای اجرای بخشنامه صادر شده از مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی و سازمان برنامه و بودجه شکل میگیرد. مطابق با دستگاههای اجرایی، مهندسان مشاور و پیمانکاران ساختمان، باید مصالحی را در پروژههای ساخت و ساز مورد استفاده قرار دهند که دارای تاییدیه از سازمان ملی استاندارد و یا گواهینامه فنی طبقه بندی واکنش در مقابل آتش از مراجع ذیصلاح باشد.
با توجه به این بخشنامه سازمان نظام مهندسی ساختمان و شهرداری موظف میباشد تا استفاده از مصالح نمای قابل اشتعال در پروژه ساخت و ساز و صدور پروانه و پایان کار را منوط به دریافت گواهینامه فنی از مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی کند در صورت اطلاع از اینکه گرفتن پایان کار ساختمان چقدر طول میکشد، میتوانید با ما در تهران جواز تماس بگیرید.
نکاتی پیرامون دعوای اخذ پایان کار پیرامون گرفتن پایان کار ساختمان چقدر طول میکشد
دریافت پایان کار ساختمان جزو وظایف فروشندههای سازه میباشد که آنها میتوانند یا خودشان این کار را انجام دهند و یا آن را به نمایندگان قانونیشان بسپارند. در مواقعی نیز ممکن است فروشنده اقدام به دریافت پایان کار ساختمان نکند که در چنین وضعی خریدار قادر است دادخواستی مبنی بر الزام فروشنده به دریافت پایان کار ساختمان را به شهرداری ارائه نماید.
بنابراین بهتر است در قرارداد ساخت و ساز، حتماً مدت زمانی را هم جهت اخذ گواهی پایان کار به وسیله فروشنده در نظر داشته باشید که در این صورت اگر فروشنده بنا به تعهد خود مبنی بر دریافت این گواهی عمل ننمود، میتوانید از او خسارت دریافت نمایید.
شیوه رسیدگی به دادخواست دریافت پایان کار ساختمان
برای اینکه بدانید گرفتن پایان کار ساختمان چقدر طول میکشد، نیاز است از روند رسیدگی به آن آگاه باشید، که به شرح زیر است:
- توجه نمایید که ثبت همه دادخواستهای قانونی مدتی میباشد که الکترونیکی شده است و بنابراین برای ثبت دادخواست پایان کار باید به دفاتر خدمات قضایی مراجعه نمایید.
- در هنگام ثبت دادخواست باید مدارکی مبنی بر اثبات مالکیت خود بر سازه را ارائه نمایید که این مدرک میتواند نوعی قرارداد مشارکت یا مبایعه نامه باشد.
- اگر فروشنده بنا همچنان تعهدات خود مبنی بر دریافت گواهی پایان کار بنا را قبول نکرد، دادگاه وارد میشود.
- درصورتی که فروشنده/ سازنده در دادگاه ملزم به دریافت پایان کار شناخته شود، مراتب آن در دادنامه مربوطه قید میشود. اجرائیۀ این دادنامه هم از دفتر شعبۀ صادر کنندۀ حکم محکومیت برای او صادر خواهد شد که این حکم ۱۰ روز فرصت اجرا دارد.
- امکان دارد در طی ۱۰ روز، محکوم علیه اقدام به دریافت پایان کار ساختمان نماید کهدر این صورت محکومیت او ادامه دار نخواهد بود و مشکل حل خواهد شد.
برای کسب اطلاعات بیشتر پیرامون اینکه گرفتن پایان کار ساختمان چقدر طول میکشد، با ما در تهران جواز تماس بگیرید.
منبع: تهران من