مروری بر انواع تخمه ها و خواص آنها
زمانی که ساعت ها پای تلویزیون نشسته اید فقط با یک ظرف پر از تخمه تماشای فوتبال یا فیلم کامل خواهد شد. در مقایسه با آجیل ها معمولا تخمه ها قیمت کم تری داشته اند هر چند که شاید از نظر خاصیت به هم شباهت داشته باشند. بر عکس دانه هایی که به آن ها آجیل می گوییم ، تخمه ها همان دانه های گیاهی بوده اند که از گل ها ( مانند : آفتاب گردان ) ، سبزیجات ( مثل : کدو تنبل ) و یا جهت استفاده های مختلف محصولاتی کاشته می شود ( مثل : شاهدانه یا تخم کتان ) به وجود می آیند.
تخمه ها طعم های مختلفی دارند که از جمله آن ها می توان به تخمه بو داده ، تخمه ساده ، تخمه نمکی و غیره اشاره کرد که دارای طرفداران بسیاری هستند. این تخمه ها را در بیش تر فروشگاه ها و آجیل فروشی ها می توان تهیه کرد.
تخمه
تخمه ، یکی از دانه های پر چربی بوده که پروتئین گیاهان را در خود دارد و به طور معمول به شکل بو داده و در بعضی مواقع به شکل خام استفاده می شود و برای سلامتی بدن بسیار مغذی و مفید است. مرکز یا منبع عرضه تخمه ها در شهر خوی در آذربایجان و خاورمیانه است ؛ که نمونه های آن در این منطقه به گل های آفتابگردان و کدو معروف هستند. این دانه های مقوی و مفید دارای انواع مختلفی هستند که از جمله آن ها می توان به تخمه ژاپنی ، تخمه آفتاب گردان دور سفید ، تخم کدو و تخمه هندوانه اشاره کرد.
هر یک از این تخمه ها فواید و مزیت های بسیار زیادی دارند. به عنوان نمونه مغز آفتابگردان سبب تقویت و افزایش انرژی می شود و منبع غنی از ویتامین B است. نمونه ی تخمه هندوانه در زیبایی پوست و تقویت استخوان ها تاثیر زیادی داشته است ؛ در نتیجه با استفاده از تخمه ها انواع ویتامین ها را می توانید به بدن خود برسانید.
خواص تخمه
تخمه منبع غنی از مقداری فیبر ، چربی های سالم و حدودا در هر 28 گرم 150 کالری انرژی دارد. تمامی نمونه های تخمه همچنین دارای میزان زیادی پروتئین هم هستند. به عنوان نمونه دانه ی چیا و بذر کتان منابع غنی از اسید های چرب امگا 3 و نسبت به گردو دو یا سه برابر آلفا لینولنیک اسید بالا تر هستند. استفاده از یک قاشق غذاخوری تخمه منبع غنی و شگفت انگیز از مواد مفید و مغذی است. به عنوان نمونه دانه های چیا 78 میلی گرم کلسیم، 2 گرم پروتئین و 4 گرم فیبر داشته است. فقط 1 گرم فیبر و همچنین 10 گرم پروتئین در یک قاشق غذاخوری شاهدانه وجود دارد.
انواع تخمه های خوراکی
هر نمونه از تخمه ها به تنهایی خواص و فواید منحصر به فرد و خاص خود را دارد. به عنوان نمونه آفتابگردان در فرد سبب تقویت انرژی می شود. مغز آفتاب گردان سبب تقویت انرژی می شود. تخمه ها معمولا دارای تمام نمونه های ویتامین های گروه B هستند که در بدن به تجزیه قند ها و کربوهیدرات ها کمک زیادی می کند ؛ و سبب شده تا انرژی بیش تری در بدن آزاد شود. تخمه ها نمونه های مختلفی دارند که در این قسمت قصد داریم بعضی از آن ها را به شما معرفی کنیم.
- تخمه آفتابگردان
این نمونه از تخمه از گل های آفتابگردان برداشت می شود و به همین جهت به تخمه آفتابگردان معروف است. مردم بومی آمریکا نخستین گروهی بودند که خوردن تخمه را کشف کردند و انجام دادند. در حال حاضر از بزرگ ترین تولید کننده های تخمه کشور هایی مانند : چین ، اسپانیا ، روسیه بوده اند. دو نمونه محصولات آفتابگردان داریم یکی همان تخمه هایی بوده که می خوریم و نمونه دیگر جهت روغن گیری کشت می شود.
انرژی زایی و چربی تخمه ها زیاد است و منبع غنی از پروتئین و پتاسیم است. ویتامین E که در این شب چره وجود دارد خواص و فواید دارویی و درمانی آن را افزایش می دهد. از جمله این خواص و فواید می توان به : کنترل عملکرد دی ان ای ( DNA ) ، از بین بردن رادیکال های آزاد سرطان زا ، حفاظت پوست در برابر اشعه مضر فرابنفش ، جلوگیری از رسوب کلسترول و انسداد رگ ها ، آنتی اکسیدانی قوی ، جلوگیری از پیری پوست ، جذب بهتر کلسیم برای استخوان سازی و ممانعت از ایجاد سلول های سرطانی اشاره نمود.
- تخمه هندوانه
این مدل از تخمه ها با توجه به رنگ و رسیده بودن هندوانه می تواند طیفی از سیاه تا سفید باشد. این مدل از تنقلات منبعی سرشار از پروتئین ها هستند و میزان بسیار زیادی زینک و آهن در خود داشته اند. از خاصیت بی نظیر آن جبران کمبود آهن ، تنظیم متابولیسم بدن ، رساندن ضروری ترین آمینه اسید ها به بدن ، جلوگیری از ریزش مو و کاهش چربی های مضر خون است.
- تخمه محبوبی
تخمه هندوانه یا تخمه محبوبی از جمله تخمه هایی بوده که احتمال دارد در هر خانه ای آن را پیدا کنید. تخمه محبوبی منبع غنی از مواد مغذی و مفید و همچنین ویتامین هایی از جمله روی ، پتاسیم ، ویتامین B ، منیزیم ، آهن و مس است و دارای فواید و خواص زیادی برای سلامتی است که از جمله ی آن ها می توان به تقویت استخوان ها و دندان ، افزایش انرژی ، کاهش فشار خون ، سلامت پوست و مو ، کنترل قند خون ، کاهش کلسترول اشاره نمود.
- تخمه جابانی
برای این که این مغز را پیدا کنید احتیاج ندارید تا به کشور ژاپن بروید. این تخمه در روستای جابان واقع در غرب دماوند دقیقا در سه راهی دماوند _ فیروزکوه تهران کشت می شود. قسمت خوراکی این هندوانه فقط تخمه های آن است و پوست و گوشت آن به عنوان کود و یا غذای دام معمولا به کار برده می شود. در اوایل به آن تخمه جابانی گفته می شد و پس از آن کلمه جابان جهت راحتی در تلفظ به ژاپن تغییر پیدا کرد. مواد مفید و مغذی آن با توجه به نوع هندوانه و رسیده بودن آن مشخص می شود.
تخمه جابانی منبع غنی از ویتامین ها و مواد مغذی است و معمولا از جلوی التهاب در بدن ، سوء هاضمه ، بی اشتهایی را می گیرد. تخمه جابانی را برای لذیذ تر شدن و خوشمزه تر شدن با آب لیمو ، روناس ، نمک ، گلپر بو می دهند تا در نتیجه طرفداران بسیاری را بتواند به خودش جذب نماید. با توجه به این که این تنقلات در بیش تر مواقع بو داده و شور بوده اند استفاده از آن برای افرادی که سطح کلسترول خون آن ها زیاد است و فشار خون بالایی دارند منع شده است و بهتر است که با احتیاط از نوع خام آن استفاده کنید.
- تخمه کدو
این آجیل از داخل کدو تنبل یا کدو حلوایی خارج می شود. در آن مقدار مس ، منگنز ، فسفر ، منیزیم و آهن بسیار بالا است. این مغز هم مثل دیگر تخمه ها و مغز ها دارای فواید و خواص زیادی است. به عنوان نمونه افرادی که سطح کلسترول خون آن ها بالا بوده برای پایین آوردن آن از این مغز مصرف می کنند. معمولا از تخمه کدو برای کمک کردن به فعالیت مغز استفاده می کنند. سیستم عصبی خود را با ویتامین B و رساندن آن به بدن تقویت نمایید. با استفاده از این مغز خوشمزه مقدار اضطراب و استرس خود را پایین بیاورید تا یک خواب آرام را بتوانید تجربه کنید. استفاده از این آجیل احتیاج بدن به پروتئین را رفع می کند.
- چلغوز
کاج چلغوز یک نمونه از درخت کاج است که به ناحیه ی غرب هیمالیا اختصاص داشته است و در کشور های افغانستان ، پاکستان و هند ( کشمیر ، هیماچال پرادش ) کشت می شود. با توجه به ظاهر کاج های چلغوز بسیار به کاج های معمولی شباهت دارند و دارای دانه های بلند و باریکی هستند. دانه ی کاج چلغوز که به صورت مختصر به آن چلغوز گفته می شود با توجه به مواد مغذی و فواید با بادام درختی رقابت دارد.
چلغوز دارای دانه های چرب و منبع غنی از آمینو اسید های مفید و ضروری بدن است. همچنین این دانه دارای 51 درصد چربی است. این مغز که یکی از زیر مجموعه های تخمه ها بوده است، آن دسته از محصولات منحصر به فرد و لاکچری و نایاب بوده است که مصرف آن بسیار لذیذ و لذت بخش است و می تواند برای اوقات فراغت یکی از تنقلات خوب باشد. علاوه بر این برای بدن هم خاصیت های بسیار زیادی داشته است.
چلغوز دارای خواص و فواید بسیاری است که از جمله آن ها می توان به این که روغنی که در دانه چلغوز وجود دارد سبب شده تا کلسترول مضر خون را از بین ببرد. چلغوز برای شادابی و سلامت پوست به دلیل داشتن ویتامین های A، E و K بسیار مفید بوده است. آهن آن همچنین سبب اکسیژن رسانی به بافت های بدن خواهد شد.
- شاهدانه
شاهدانه را بسیاری از مردم یک ابر غذا می دانند. این تخمه با توجه به شکل تغذیه ای آن بسیار غنی بوده است و برای سلامت بدن دارای فواید و خواص زیادی است. این دانه های ریز و کوچک به رنگ قهوه ای بوده و منبع غنی از فیبر ، پروتئین و اسید های چرب مغذی از جمله امگا 6 و امگا 3 بوده اند.
شاهدانه همچنین اثرات آنتی اکسیدانی داشته است و علائم بیماری های گوناگونی را می تواند کم تر کند و سلامت مفاصل ، قلب و پوست را بهتر کند. به برنامه غذایی خود فیبر را با استفاده از شاهدانه می توانید اضافه کنید و در زمانی که در دهان آن ها را آسیاب کنید سبب شده تا به بدن مواد مفید و مغذی بیش تری برسانید. استفاده از شاهدانه سبب پایین آمدن بیماری های قلبی می شود و برای پوست روغن آن هم بسیار مغذی و مفید است. این تخمه منبع سرشاری از پروتئین های گیاهی بوده و علاوه بر آن برای کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی و یائسگی و هضم غذا بسیار مفید بوده است.
استفاده از تخمه و جلوگیری از بیماری ها
یک برنامه غذایی غنی از آجیل و تخمه با توجه به این که از ابتلا به بیماری ها جلوگیری می کند همچنین به سلامت کلی بدن هم کمک زیادی می کند. کسانی که به شکل منظم تخمه را در برنامه غذایی خود مورد استفاده قرار می دهند نسبت به کسانی که خیلی کم از آجیل و تخمه استفاده می کنند ، دارای وزن کم تری هستند و همین طور خیلی کم تر امکان دارد تا وزن آن ها افزایش پیدا کند. علاوه بر این آجیل و تخمه به پایین آمدن التهابات در بدن کمک زیادی می کند و به این صورت به پایین آمدن خطر ابتلا به بیماری های قلبی و همچنین ابتلا به دیابت نوع 2 می تواند مرتبط باشد.
آجیل و تخمه منبع غنی از پروتئین
تخمه ها و آجیل ها مواد غذایی مفید و مغذی برای قلب هستند. به خصوص مشخص شده است که در پایین آمدن کلسترول خون بادام درختی بسیار تاثیر داشته است. علاوه بر این مواد خوراکی دارای چربی های سالم هستند و همچنین فیبر منبع غنی از پروتئین ها هستند. میزانی که روزانه بدن به پروتئین نیاز دارد در هر روز 50 گرم است. به طور معمول 28 گرم تخمه یا آجیل به میزان یک مشت و یا 2 تا 3 قاشق غذاخوری است که این میزان تخمه یا آجیل به طور تقریبی بین 8 تا 18 درصد از احتیاج روزانه ی بدن به پروتئین را می تواند تامین کند.
آجیل ها و تخمه های زیادی دارای پروتئین بالا هستند که می توان به بادام زمینی ، بادام درختی ، شاهدانه ، تخمه کدو ، پسته ، دانه‌ی چیا ، بادام هندی ، تخمه آفتابگردان ، تخم کتان ، کنجد و غیره اشاره نمود.
مضرات تخمه
در استفاده از همه ی نمونه های تخمه ها باید احتیاط کنید ؛ به این دلیل که در مصرف آن ها اگر زیاده روی کنید به دلیل کالری و چربی بالا باعث ایجاد اضافه وزن خواهد شد و همچنین نمک مورد استفاده در آن ها که برای طعم دار شدن و خوشمزه شدن استفاده می شود در بدن سبب بالا رفتن فشار خون و بعضی عوارض دیگر می شود. به همین دلیل از آجیل هایی بهتر است استفاده نمایید که دارای طعم دیگری جدا از شوری بوده است. این محصولات هر چند که از هر نمونه فیبر نا محلول و محلول ، سرشار بوده اند ، اما معمولا مقدار فیبر نا محلول بیش تری داشته اند.
استفاده به اندازه و درست از این خوراکی برای کسانی که به سرطان روده بزرگ ، فشار خون ، یبوست و بیماری های التهابی مبتلا شده اند مفید و مغذی است. هر چند که باید این نکته را بدانید چربی آن در اثر حرارت نامطلوب ، باعث ایجاد تغییراتی خواهد شد به این شکل که روغن مفید آن تبدیل به روغن بسیار مضری می شود. کربوهیدرات و پروتئین های آن هم به دلیل تغییر رنگ آن خواص تغذیه ای پایینی خواهند داشت.
قیمت تخمه
از جمله پرطرفدار ترین نمونه های آجیل همان مغز دانه های گیاهی بوده اند. به همین دلیل می توانید انواع تخمه ها را در هر مکان و موقعیتی که هستید ، استفاده نمایید. تخمه معمولا دارای نمونه های مختلفی است. از جمله آجیل های پر طرفدار مغز دانه های گیاهی هستند که به طور معمول در بازار به شکل طعم دار به فروش می رسد. این مغز دانه های گیاهی معمولا سرشار از چربی ها هستند در زمانی که در حال رسیدن هستند میزان زیادی از نشاسته را از دست خواهند داد و به مقدار چربی آن ها اضافه خواهد شد. با توجه به چربی نیز حاوی اسید های چرب غیر اشباع و اشباع هستند که در آن ها مقدار اسید های چرب غیر اشباع بالا تر است.
خرید انواع تخمه
قسمت مهمی از یک برنامه غذایی سالم را آجیل و تخمه ها شکل می دهند. به شما هر دو نمونه از این مواد غذایی کمک می کند تا هر روز میزان مناسبی از پروتئین را دریافت نمایید. تخمه اهمیت بسیار زیادی برای سلامتی دارد به همین دلیل به بدن مواد مفید و مغذی زیادی می رساند که با حفظ و نگه داشتن سلامتی در جلوگیری از ابتلا به بیماری ها در سن های بالا ، کمک بسیار زیادی خواهد کرد.
تخمه را می توان به شکل یک میان وعده ی تنها و یا همراه با دیگر آجیل ها و تخمه ها در جشن ها و دورهمی ها استفاده کرد که سبب شده تا مراسمات پر رونق تر باشد. در صورتی که شما هم به تخمه علاقه زیادی دارید و این خوراکی پرخاصیت و خوشمزه را در برنامه غذایی خود گذاشته اید به شما پیشنهاد می کنیم تا برای خرید تخمه در انواع و نمونه های مختلف با بهترین کیفیت به فروشگاه خشکبار کشاورزی مراجعه کنید.