منطقه در غیاب آمریکا؛تغییر صحنه بازی یا ظهور بحران‌های جدید؟

مهسا مژدهی:آمریکایی ها اخیراً از افغانستان خارج می شوند ، این بدان معناست که قسمت قابل توجهی از نیروهای افغان از منطقه خارج می شوند. 31 آگوست همان روزی است که بایدن روز خروج کامل ایالات متحده از افغانستان می نامد. به نظر می رسد عزیمت و بی تفاوتی آمریکایی ها نسبت به آنچه در این کشور اتفاق می افتد از سیاست بایدن در قبال غرب آسیا پیروی می کند. وی معتقد است که کشورش باید توجه بیشتری به تهدیدهای چین و روسیه داشته باشد. اما پس از این عقب نشینی و کاهش نیروهای نظامی در منطقه چه اتفاقی خواهد افتاد؟

در اخبار اینترنت ، ما با کاسم موهبلی ، کارشناس مسائل خاورمیانه صحبت کردیم:

ما شاهد ترک آمریکایی ها از افغانستان تا 31 اوت هستیم. همزمان ، آنها درگیری با نیروهای مقاومت در مرز عراق و سوریه را ادامه می دهند. پس از خروج نیروها از خاورمیانه چه اتفاقی خواهد افتاد؟

قصد آمریکایی ها از خاورمیانه مشخص نیست ، بنابراین تعهدات خود را در خاورمیانه در شرق آسیا و روسیه فعال کنید. اما مشکلی که هم برای ایالات متحده و هم برای منطقه وجود دارد این است که مشخص نیست با خروج آنها از منطقه غرب آسیا چه اتفاقی خواهد افتاد.

در خاورمیانه درگیری ها و بازیگران دیگری وجود دارد که نمی دانند چه باید بکنند. این اولین بار نیست که آنها قصد دارند منطقه را ترک کنند. همین تصمیم در زمان دولت بوش اتخاذ شد و هدف اصلی آن دولت چین بود اوباما در سال 2012 چنین طرحی را به دولت آمریكا اعلام كرد ، اما وضعیت سیاست وی را به تأخیر انداخت. این هدف ترامپ بود. اما شکست آنها به دلیل وقایع در خاورمیانه و غیرقابل پیش بینی بودن آن است. مانند یازده سپتامبر که مانع خروج آمریکایی ها شد یا بهار عربی و ایجاد داعش. این ممکن است هم اکنون رخ دهد.

عزیمت آمریکایی ها از جهات مختلف می تواند به نفع خاورمیانه باشد و از بسیاری جهات به بحران ها و درگیری های جدید منجر شود. به خصوص بین احزاب منطقه ای یا در داخل کشورها ، مانند افغانستان. یا ممکن است در عراق و بین قبایل مختلف اختلافاتی وجود داشته باشد. حتی احتمال زنده شدن داعش نیز وجود دارد. مشخص نیست که آمریکایی ها برای کاهش اشتغال در خاورمیانه یا تغییر بازی در منطقه و مدیریت بحران خود می خواهند چه کار کنند.

ما اخیراً به گروههای مخالف در عراق و سوریه حمله کرده ایم. آیا این بدان معناست که ایالات متحده می خواهد حضور خود را کاهش دهد ، اما برای مقابله با مخالفان این کار را ادامه خواهد داد؟

طبیعی است که بحران عراق و سوریه به پایان نرسیده است. بحران در هیچ زمینه ای حل نشده است و هنوز هم مشکلاتی وجود دارد. بنابراین ، معلوم نیست که بعد از عزیمت آمریکایی ها چه بلایی سر این بحران ها خواهد آمد. آمریکایی ها نمی خواهند گروه های مقاومت در غیاب آنها نفوذ و قدرت خود را افزایش دهند.

اگرچه کشورهای منطقه از عقب نشینی آمریکایی ها استقبال می کنند و بسیاری معتقدند که خاورمیانه باید توسط خود کشورها حل شود ، اما نیروهای موجود در کشورهای همسایه در شرایط فعلی چقدر تنش ها را کاهش می دهند؟

حتی احتمال افزایش برخی از تنش ها وجود دارد. در این کشورها نوعی خلا انرژی وجود دارد که در افغانستان شاهد آن هستیم. البته این که این خروج چگونه به نظر می رسد بحث برانگیز است. اگر نیروهای زمینی خود را فقط برای کاهش هزینه ها در منطقه بیرون بکشد ، با تخلیه همه نیروها و مقرهای آنها در قطر فرق خواهد کرد. اگر آمریکایی ها نیروی هوایی خود را در منطقه حفظ کنند ، می توانند در هر زمان عملیات نظامی جدیدی را آغاز کنند. زیرا آنها به جنگ هوایی اعتقاد دارند و نه جنگ هوایی. اما اگر آنها به طور کامل حذف شوند ، اوضاع متفاوت خواهد بود و امنیت و پیشگیری از بحران به کشورها بستگی دارد.

ما دیدیم که بایدن درباره وقایع افغانستان بی تفاوت صحبت می کند. برخی از رویدادهای امروز ریشه در 20 سالی دارد که ایالات متحده در منطقه بوده است. آیا این بدان معناست که ایالات متحده شاهد انزوای کامل دولت آمریکا از بحران خاورمیانه است؟

با این حال ، نقش آمریکایی ها در خاورمیانه به طور کامل از بین نرفته است. آنها می توانند درگیری ها و عملیات نظامی را در منطقه کاهش دهند. آنها به عنوان یک قدرت جهانی و بین المللی در خاورمیانه روابط خواهند داشت. اما آنچه مهم است این است که آنها در مورد درگیری مستقیم خود چه تصمیمی می گیرند.

ایران و ایالات متحده در وین در مورد احیای برجام به طور غیرمستقیم گفتگو می کنند. در این صورت ، آنچه در غرب آسیا اتفاق می افتد ، به ویژه تصمیم ایالات متحده برای ترک هر چه سریعتر افغانستان و پیامدهای آن بر مذاکرات در وین تأثیر می گذارد؟

البته ، این می تواند موثر باشد. زیرا یکی از موضوعات مطرح شده در گفتگوهای صلح و امنیت در خاورمیانه یکی از مهمترین موضوعات شورای امنیت سازمان ملل است. اساساً برجام یک توافق نامه امنیتی است ، شورای امنیت یک موضوع امنیتی است و خاورمیانه یک مسئله امنیتی است که عمدتا تحت تأثیر قرار می گیرد. جوانب مثبت و منفی این مسئله به رابطه ایران و ایالات متحده بستگی دارد. اگر دو طرف بخواهند تنش ها را کاهش دهند ، این امر به ترک آمریکایی ها و همچنین امنیت ملی ایران و نقش خاورمیانه کمک می کند.

>>> این را بخوانید:
جنگجویان طالبان به مرزهای ایران می رسند. مذاکره کنندگان در تهران نوید صلح می دهند
آیا خروج آمریکا از افغانستان به کشورهای منطقه آسیب می رساند یا به نفع آنها است؟
القاعده ممکن است با طالبان باشد. آیا کابل در حال سقوط است؟

312 310