ایا میشه طلاق غیابی گرفت

بله، امکان طلاق غیابی در حقوق ایران تحت شرایط خاص قانونی وجود دارد. این نوع طلاق زمانی مطرح می شود که یکی از زوجین در جلسات رسیدگی دادگاه حاضر نباشد و تشریفات قانونی ابلاغ به درستی انجام شده باشد، اما همسر غایب لایحه دفاعیه ای ارائه نداده باشد.

طلاق، به عنوان یکی از پیچیده ترین دعاوی حقوقی، همواره نیازمند درک عمیق از قوانین و رویه های قضایی است. پیچیدگی این فرآیند زمانی دوچندان می شود که پای طلاق غیابی به میان می آید. طلاق غیابی، روشی قانونی است که به یکی از زوجین این امکان را می دهد تا در غیاب همسر خود، مراحل جدایی را پیگیری کند. این مقاله به بررسی جامع و تخصصی طلاق غیابی می پردازد تا تمامی ابهامات پیرامون شرایط، مراحل، مدارک مورد نیاز و حقوق و تکالیف طرفین را روشن سازد. هدف، توانمندسازی خوانندگان با اطلاعات دقیق و مستند است تا در مواجهه با چنین پرونده هایی، تصمیمات آگاهانه اتخاذ کرده و در صورت لزوم، با بهره گیری از مشاوره حقوقی تخصصی، بهترین مسیر را انتخاب نمایند.

طلاق غیابی چیست؟ درک مفاهیم پایه

طلاق غیابی به نوعی از طلاق اطلاق می شود که در آن، حکم طلاق بدون حضور یکی از زوجین (خواهان یا خوانده) در دادگاه صادر می گردد. این وضعیت معمولاً زمانی رخ می دهد که یکی از طرفین، به دلایلی، قادر به حضور در جلسات رسیدگی نیست یا عمداً از حضور امتناع می ورزد. مبنای اصلی صدور حکم غیابی، ماده ۶۸ قانون آیین دادرسی مدنی است که تعریف و شرایط صدور رای غیابی را تبیین می کند. در دعاوی طلاق نیز، این ماده حقوقی نقش کلیدی ایفا می کند.

تعریف حقوقی طلاق غیابی

بر اساس ماده ۶۸ قانون آیین دادرسی مدنی، اگر خوانده (کسی که علیه او دعوا مطرح شده است) ابلاغیه وقت رسیدگی دادگاه را به صورت واقعی دریافت نکرده باشد، در هیچ یک از جلسات دادگاه حضور پیدا نکند و لایحه دفاعیه ای نیز به دادگاه ارائه ندهد، در صورت محکومیت، رای صادر شده علیه او غیابی تلقی می شود. در پرونده های طلاق نیز این قاعده حاکم است. به عبارت دیگر، طلاق غیابی زمانی اتفاق می افتد که یکی از زوجین (خواهان یا خوانده) در دادگاه حاضر نباشد و شرایط مذکور در ماده ۶۸ ق.آ.د.م. محقق گردد.

تفاوت رای غیابی با ابلاغ واقعی و ابلاغ قانونی

درک تفاوت میان رای غیابی، ابلاغ واقعی و ابلاغ قانونی برای روشن شدن مفهوم طلاق غیابی ضروری است:

• ابلاغ واقعی: زمانی است که اوراق قضایی (مانند احضاریه یا دادخواست) شخصاً به خود فرد (خوانده) تحویل داده می شود و او آن را امضا و دریافت می کند. این نوع ابلاغ، قوی ترین نوع ابلاغ محسوب می شود و نشان دهنده اطلاع قطعی فرد از جریان پرونده است.
• ابلاغ قانونی: زمانی اتفاق می افتد که اوراق قضایی به بستگان یا خادمان خوانده در محل اقامت او یا در محل کار، یا در صورت عدم حضور کسی، با الصاق به درب منزل یا محل کار، ابلاغ می شود. در این حالت، فرض بر این است که خوانده از جریان پرونده مطلع شده است، هرچند ممکن است در عمل چنین نباشد. مواد ۶۹ و ۷۰ قانون آیین دادرسی مدنی به ترتیب به ابلاغ به بستگان/خادمان و ابلاغ از طریق الصاق اشاره دارند.
• رای غیابی: همان طور که پیش تر ذکر شد، رای غیابی در صورتی صادر می شود که ابلاغ واقعی به خوانده صورت نگرفته باشد، او در جلسات دادگاه حاضر نشود و لایحه ای نیز ارائه ندهد. در صورت وجود ابلاغ واقعی، حتی اگر خوانده در دادگاه حاضر نشود، رای صادره حضوری محسوب می شود و تنها قابل تجدیدنظرخواهی است، نه واخواهی.

شرایط کلی صدور حکم غیابی

برای صدور حکم غیابی در هر دعوایی، از جمله طلاق، باید سه شرط اساسی به طور همزمان محقق شوند:

1. عدم حضور خوانده در هیچ یک از جلسات دادگاه: خوانده نباید در هیچ مرحله ای از دادرسی اولیه در دادگاه حضور فیزیکی داشته باشد.
2. عدم ارسال لایحه دفاعیه: خوانده نباید هیچ گونه لایحه کتبی در مقام دفاع یا اظهارنظر به دادگاه ارائه کرده باشد.
3. عدم ابلاغ واقعی وقت رسیدگی به خوانده: این مهم ترین شرط است. اگر ابلاغیه وقت رسیدگی شخصاً به خوانده تحویل داده شده باشد (ابلاغ واقعی)، حتی با عدم حضور و عدم ارسال لایحه، رای صادره حضوری محسوب می شود.

اهمیت ثبت نام در سامانه ثنا

با راه اندازی سامانه ثنا توسط قوه قضائیه، تمامی ابلاغیه های قضایی به صورت الکترونیکی به حساب کاربری افراد ارسال می شود. ثبت نام در این سامانه برای تمامی شهروندان الزامی است و باعث می شود ابلاغ ها به صورت واقعی تلقی شوند، حتی اگر فرد پیامک یا ایمیل مربوطه را مشاهده نکند. این موضوع می تواند فرآیند طلاق غیابی را به سمتی ببرد که حتی با عدم حضور یکی از طرفین، رای صادره «حضوری» محسوب شود، زیرا فرض بر ابلاغ واقعی است.

طلاق غیابی از طرف مرد: حق طلاق و حقوق مالی زن

حق طلاق در قانون مدنی ایران عمدتاً در اختیار مرد قرار دارد و ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی به صراحت بیان می دارد که «مرد می تواند با رعایت شرایط مقرر در این قانون، با مراجعه به دادگاه، تقاضای طلاق همسرش را بنماید.» این ماده اساس حق طلاق مرد را تشکیل می دهد.

حق طلاق مرد

مرد می تواند در هر زمانی، حتی بدون ارائه دلیل موجه و بدون رضایت همسر، با مراجعه به دادگاه و پرداخت کلیه حقوق مالی زن، درخواست طلاق دهد. در صورتی که مرد دادخواست طلاق به طرفیت همسرش ارائه کند و زن در جلسات دادگاه حاضر نشود و شرایط صدور رای غیابی (عدم ابلاغ واقعی و عدم ارائه لایحه) محقق باشد، دادگاه حکم طلاق غیابی را صادر خواهد کرد.

شرایط و مراحل اقدام

مراحل طلاق غیابی از طرف مرد به شرح زیر است:

1. ارائه دادخواست طلاق: مرد باید دادخواست طلاق را از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به طرفیت همسر خود ارائه دهد و کلیه حقوق مالی او را (اعم از مهریه، نفقه ایام عده و اجرت المثل) متعهد شود.
2. تلاش برای ابلاغ وقت رسیدگی: دادگاه تلاش می کند وقت رسیدگی را به زن ابلاغ کند. در صورت عدم دسترسی به زن و مجهول المکان بودن او، ممکن است ابلاغ از طریق نشر آگهی صورت گیرد.
3. عدم حضور زن و صدور حکم غیابی: اگر زن در دادگاه حاضر نشود، لایحه ندهد و ابلاغ واقعی نیز به او نشده باشد، دادگاه حکم طلاق غیابی را صادر می کند.

حقوق مالی زن (زوجه) در طلاق غیابی از طرف مرد

حتی در طلاق غیابی از طرف مرد، تمامی حقوق مالی زن باید لحاظ و پرداخت شود. این حقوق شامل موارد زیر است:

• مهریه: زن به محض عقد نکاح، مالک مهریه می شود و می تواند آن را مطالبه کند. در صورت عدم پرداخت یکجای مهریه توسط مرد، او می تواند درخواست اعسار از پرداخت مهریه را به دادگاه ارائه دهد. دادگاه با بررسی توانایی مالی مرد و شهادت شهود، مهریه را به صورت اقساطی تعیین خواهد کرد.
• نفقه ایام عده: پس از طلاق، زن موظف به رعایت دوران عده است و مرد مکلف به پرداخت نفقه این ایام است. مدت عده در طلاق رجعی سه ماه و ده روز و در طلاق بائن (مانند طلاق غیابی) نیز مشابه است، مگر اینکه زن باردار باشد که عده تا زمان وضع حمل طول می کشد.
• اجرت المثل ایام زوجیت: اگر زن در طول زندگی زناشویی کارهایی را که شرعاً بر عهده او نبوده به دستور شوهر و با قصد عدم تبرع انجام داده باشد، می تواند اجرت المثل ایام زوجیت را مطالبه کند. دادگاه با ارجاع به کارشناس، میزان آن را تعیین می کند.
• شرط تنصیف اموال: در صورتی که در عقدنامه، شرط تنصیف اموال (تا نصف دارایی مرد که در طول زندگی مشترک به دست آورده است) توسط زوج امضا شده باشد، دادگاه در صورت احراز شرایط، این حکم را نیز صادر می کند.

پرداخت حقوق مالی زن در طلاق غیابی از طرف مرد، شرط ثبت رسمی طلاق است و دادگاه به هیچ وجه این حقوق را ساقط نخواهد کرد.

طلاق غیابی از طرف زن: شرایط دشوار و دلایل محکم

بر خلاف مرد که حق طلاق به صورت مطلق به او اعطا شده است، زن برای درخواست طلاق نیازمند ارائه دلایل موجه و اثبات «عسر و حرج» یا استناد به یکی از «شروط دوازده گانه ضمن عقد» است. ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی به زن این امکان را می دهد که در صورت «عسر و حرج»، به دادگاه مراجعه و تقاضای طلاق کند. در مواردی که مرد غایب باشد و شرایط صدور رای غیابی محقق گردد، زن می تواند طلاق غیابی درخواست کند.

مهمترین دلایل طلاق غیابی از طرف زن

دلایل اصلی که زن می تواند برای درخواست طلاق غیابی به آن ها استناد کند، به شرح زیر است:

۱. غایب مفقودالاثر بودن مرد

یکی از مهم ترین دلایل، غایب مفقودالاثر بودن شوهر است. مطابق ماده ۱۰۲۹ قانون مدنی، اگر شوهر چهار سال تمام مفقودالاثر باشد و هیچ خبری از او نباشد، زن می تواند به دادگاه مراجعه و درخواست طلاق کند. مراحل قانونی این امر شامل:

• نشر آگهی: دادگاه دستور می دهد که سه نوبت آگهی در یکی از جراید کثیرالانتشار محلی یا سراسری (با فاصله یک ماه) منتشر شود تا اگر کسی از شوهر مفقودالاثر خبری دارد، اطلاع دهد.
• مدت انتظار: پس از انتشار اولین آگهی، باید یک سال کامل انتظار کشیده شود. اگر در این مدت نیز خبری از شوهر به دست نیاید، دادگاه حکم طلاق زن را صادر خواهد کرد.

اثبات مفقودالاثر بودن نیازمند ارائه مدارک و شواهد قوی و طی کردن دقیق مراحل قانونی است.

۲. ترک انفاق

اگر مرد به مدت شش ماه متوالی یا نُه ماه متناوب نفقه همسر خود را پرداخت نکرده باشد، این موضوع می تواند دلیلی برای عسر و حرج زن و درخواست طلاق باشد. برای اثبات ترک انفاق، زن باید ابتدا دادخواست مطالبه نفقه را به دادگاه ارائه دهد و در صورت عدم پرداخت، با استناد به حکم قطعی عدم پرداخت نفقه، دادخواست طلاق را مطرح کند. شهادت شهود نیز در این زمینه می تواند مؤثر باشد.

۳. عسر و حرج (مشقت و سختی غیرقابل تحمل)

عسر و حرج به معنای وضعیتی است که ادامه زندگی مشترک برای زن دشواری و مشقت غیرقابل تحملی را به بار آورد و بقای زندگی زناشویی باعث اضرار جسمی یا روحی او شود. ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی، در چنین شرایطی به زن اجازه می دهد که درخواست طلاق دهد. مصادیق رایج عسر و حرج که می تواند در دادگاه برای طلاق غیابی نیز مطرح شود، عبارتند از:

• اعتیاد زوج: اعتیاد مرد به مواد مخدر یا مشروبات الکلی که به اساس زندگی خانوادگی لطمه وارد کند و ترک آن ناممکن باشد.
• ضرب و شتم و سوء رفتار: هرگونه آزار و اذیت جسمی یا روحی مستمر و غیرقابل تحمل. این مورد با ارائه گواهی پزشکی قانونی، گزارش پلیس یا شهادت شهود قابل اثبات است.
• بیماری های صعب العلاج یا جنون: ابتلای زوج به بیماری های لاعلاج یا جنون که زندگی مشترک را مختل کند.
• ترک زندگی خانوادگی توسط زوج: در صورتی که مرد حداقل به مدت ۶ ماه متوالی یا ۹ ماه متناوب، بدون عذر موجه منزل مشترک را ترک کرده و غایب باشد. این مورد با شهادت شهود و تحقیقات محلی قابل اثبات است.
• ازدواج مجدد زوج: در صورتی که مرد بدون اجازه همسر اول خود ازدواج مجدد کرده باشد یا عدالت را بین همسران رعایت نکند.
• سوءپیشینه کیفری زوج: محکومیت قطعی زوج به حبس پنج سال یا بیشتر.

اثبات عسر و حرج نیازمند ارائه مدارک قوی و مستدل به دادگاه است.

۴. شروط دوازده گانه ضمن عقد نکاح

در سند رسمی ازدواج، شروطی وجود دارد که در صورت امضای زوج، به زن حق وکالت در طلاق را تحت شرایط خاصی اعطا می کند. برخی از این شروط که می توانند مبنای درخواست طلاق غیابی از طرف زن قرار گیرند، شامل:

• ترک منزل بدون عذر موجه به مدت ۶ ماه متوالی.
• عدم ایفاء وظایف زوجیت به مدت طولانی.

وکالت در طلاق زن از مرد (و تفاوت آن با طلاق غیابی)

اگر زن از شوهر خود وکالت بلاعزل در طلاق داشته باشد، می تواند از طریق یک وکیل دادگستری و بدون حضور زوج، اقدام به ثبت طلاق کند. این نوع طلاق، با وجود عدم حضور فیزیکی مرد، طلاق توافقی محسوب می شود و «طلاق غیابی» نیست، زیرا وکیل به وکالت از مرد و با داشتن حق طلاق، فرآیند را پیش می برد.

ترفندهای غیراخلاقی

گاهی برخی افراد برای تسریع فرآیند طلاق، از روش های غیراخلاقی مانند ارائه نشانی صوری در دادخواست نفقه به شورای حل اختلاف استفاده می کنند تا رای غیابی نفقه را اخذ کرده و سپس به استناد عدم پرداخت نفقه، دادخواست طلاق غیابی به دادگاه ارائه دهند. این اقدام که می تواند به کذب و انتحال حقیقت منجر شود، از نظر اخلاقی و حقوقی مذموم است.

مراحل کلی و مدارک لازم برای درخواست طلاق غیابی

فرآیند درخواست طلاق غیابی، چه از طرف مرد و چه از طرف زن، شامل مراحل مشخصی است که رعایت دقیق آن ها برای موفقیت در پرونده الزامی است.

مراحل گام به گام

1. مشاوره با وکیل متخصص خانواده: اولین و حیاتی ترین گام، دریافت مشاوره از یک وکیل متخصص خانواده است. وکیل با توجه به شرایط خاص پرونده، بهترین راهکار حقوقی را پیشنهاد داده و در جمع آوری مستندات لازم راهنمایی می کند.
2. ثبت نام در سامانه ثنا: ثبت نام در سامانه ثنا برای هر دو طرف دعوا (خواهان و خوانده) اجباری است و تمامی ابلاغیه های قضایی از طریق این سامانه ارسال می شود.
3. تنظیم دادخواست طلاق: خواهان (فرد متقاضی طلاق) باید دادخواست طلاق را با ذکر دلایل و مستندات قانونی قوی تنظیم کند. دقت در نگارش دادخواست و ذکر مستندات قانونی از اهمیت بالایی برخوردار است.
4. ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: پس از تنظیم، دادخواست باید در یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و به دادگاه صالح ارسال شود.
5. ارسال ابلاغیه: دادگاه وقت رسیدگی را به خوانده ابلاغ می کند. در صورت مجهول المکان بودن خوانده، دادگاه دستور نشر آگهی در جراید کثیرالانتشار را صادر می کند.
6. برگزاری جلسات دادگاه: خواهان و وکیل او باید در جلسات دادگاه حاضر شوند. در صورت عدم حضور خوانده و احراز شرایط غیابی بودن رای، دادگاه اقدام به صدور حکم می کند.
7. صدور حکم طلاق غیابی: پس از بررسی دلایل و مستندات و احراز شرایط قانونی، دادگاه حکم طلاق غیابی را صادر می کند.

مدارک مورد نیاز

مدارک اصلی برای درخواست طلاق غیابی عبارتند از:

• سند رسمی ازدواج یا رونوشت آن: ارائه اصل یا کپی مصدق سند ازدواج ضروری است.
• شناسنامه و کارت ملی: اصل شناسنامه و کارت ملی خواهان.
• مدارک اثبات دلایل طلاق: این مدارک بسته به علت درخواست طلاق متفاوت است، از جمله:
  • گواهی پزشکی قانونی (برای اثبات ضرب و شتم یا بیماری)
  • استشهاد محلی و شهادت شهود (برای اثبات ترک منزل یا عدم پرداخت نفقه)
  • گزارش پلیس (در موارد سوء رفتار)
  • حکم قطعی نفقه (برای اثبات ترک انفاق)
  • آگهی های نشر (برای اثبات غایب مفقودالاثر بودن)
  • احکام کیفری (در صورت سوءپیشینه کیفری زوج)
• گواهی عدم سازش یا ارجاع به داوری: در برخی موارد، دادگاه پیش از صدور حکم طلاق، زوجین را به مشاور خانواده یا داوری ارجاع می دهد.

مدت زمان و هزینه های طلاق غیابی

طلاق غیابی، به دلیل ماهیت خاص خود و لزوم رعایت تشریفات قانونی مربوط به ابلاغ، معمولاً زمان برتر و پرهزینه تر از طلاق های حضوری یا توافقی است.

مدت زمان طلاق غیابی

مدت زمان لازم برای اتمام فرآیند طلاق غیابی، به عوامل متعددی بستگی دارد و نمی توان زمان دقیقی را برای آن مشخص کرد. این عوامل شامل:

• نوع دلیل طلاق: دلایلی مانند غایب مفقودالاثر بودن که نیازمند نشر آگهی و مدت انتظار یک ساله است، به طور طبیعی زمان بیشتری می برد.
• مجهول المکان بودن خوانده: در صورت عدم دسترسی به نشانی خوانده و لزوم نشر آگهی، زمان رسیدگی طولانی تر می شود.
• نیاز به تحقیق و کارشناسی: در مواردی که نیاز به اثبات عسر و حرج از طریق گزارش پزشکی قانونی، تحقیق محلی یا کارشناسی باشد، مدت زمان افزایش می یابد.
• اعتراض به حکم: اگر خوانده پس از صدور حکم غیابی، نسبت به آن واخواهی کند، پرونده دوباره به جریان افتاده و زمان بیشتری برای رسیدگی مجدد صرف می شود.
• طولانی بودن روند ابلاغ: گاهی اوقات، مشکلات در ابلاغ اوراق قضایی می تواند فرآیند را به تاخیر اندازد.

به طور کلی، می توان تخمین زد که طلاق غیابی، از ۶ ماه تا بیش از یک سال (و در موارد پیچیده حتی بیشتر) به طول انجامد.

هزینه های مربوطه

هزینه های طلاق غیابی نیز مانند مدت زمان آن، متغیر است. این هزینه ها شامل موارد زیر می شود:

• هزینه دادرسی: شامل هزینه های قانونی ثبت دادخواست و مراحل رسیدگی دادگاه.
• هزینه دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: برای ثبت دادخواست و سایر امور اداری.
• هزینه نشر آگهی: در صورتی که خوانده مجهول المکان باشد و نیاز به آگهی در جراید کثیرالانتشار باشد، این هزینه به پرونده اضافه می شود.
• حق الوکاله وکیل: حق الوکاله وکیل بسته به تخصص وکیل، پیچیدگی پرونده، تعداد جلسات دادگاه و طول مدت رسیدگی متغیر است. حضور وکیل در پرونده های غیابی معمولاً ضروری است.
• هزینه های کارشناسی و کار درمانی: در صورت نیاز به نظریه کارشناس (مانند تعیین اجرت المثل، ارزیابی اموال) یا مشاوره درمانی (در موارد عسر و حرج)، این هزینه ها نیز اضافه خواهد شد.
• هزینه مشاوره حقوقی: حتی پیش از شروع پرونده، مشاوره حقوقی اولیه هزینه هایی در بر دارد که به کاهش ریسک و افزایش آگاهی کمک می کند.

حقوق و تکالیف پس از صدور حکم طلاق غیابی

پس از صدور حکم طلاق غیابی، برخی حقوق و تکالیف برای زوجین ایجاد می شود که باید مورد توجه قرار گیرد.

مهریه

حکم طلاق غیابی به معنی ساقط شدن مهریه زن نیست. مهریه همچنان از حقوق مالی زن محسوب می شود و باید توسط مرد پرداخت شود. در صورت غیبت زن، مرد می تواند مهریه را به حساب صندوق دادگستری واریز کند. اگر مرد توانایی پرداخت یکجای مهریه را نداشته باشد، می تواند درخواست اعسار از پرداخت مهریه را به همان شعبه صادرکننده حکم طلاق ارائه دهد.

حضانت فرزندان

در خصوص حضانت فرزندان، دادگاه با در نظر گرفتن مصلحت فرزند تصمیم گیری می کند. قوانین کلی حضانت در ایران به این صورت است که حضانت دختر و پسر تا هفت سالگی با مادر است و پس از آن، تا سن بلوغ شرعی (نه سال تمام قمری برای دختر و پانزده سال تمام قمری برای پسر) با پدر خواهد بود. پس از سن بلوغ، خود فرزندان حق انتخاب محل زندگی را دارند.

در طلاق غیابی، اگر یکی از والدین مجهول المکان باشد، حضانت معمولاً به والد حاضر واگذار می شود. در صورتی که والد غایب پس از مدتی بازگردد، می تواند از طریق مراجع قضایی، نسبت به حضانت فرزندان خود اقدام کند و نفقه فرزند نیز بر عهده پدر خواهد بود.

نفقه ایام عده

زن پس از طلاق، موظف به رعایت مدت عده است. مدت عده معمولاً سه ماه و ده روز است، مگر اینکه زن باردار باشد که در این صورت عده تا زمان وضع حمل ادامه می یابد. در این دوران، مرد مکلف به پرداخت نفقه ایام عده به زن است.

واخواهی و تجدیدنظرخواهی

فردی که حکم طلاق غیابی علیه او صادر شده است، حق اعتراض به این حکم را دارد:

• حق واخواهی: محکوم علیه غایب می تواند ظرف مدت ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ واقعی حکم غیابی، درخواست واخواهی (اعتراض در همان دادگاه صادرکننده حکم) را ارائه دهد. واخواهی باعث می شود پرونده دوباره در همان شعبه رسیدگی شود.
• تجدیدنظرخواهی و فرجام خواهی: پس از طی شدن مرحله واخواهی (یا در صورتی که حکم از ابتدا حضوری بوده باشد)، طرفین حق تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر استان و سپس فرجام خواهی در دیوان عالی کشور را در مهلت های قانونی دارند.

اهمیت اقدام به موقع در این مهلت ها برای حفظ حقوق طرفین بسیار بالاست.

ابطال طلاق غیابی

در صورتی که در صدور حکم طلاق غیابی، تشریفات قانونی (به خصوص در مورد ابلاغ) رعایت نشده باشد، یا دلایلی به دادگاه ارائه شود که نشان دهنده عدم صحت ادعاهای خواهان باشد، محکوم علیه می تواند درخواست ابطال طلاق غیابی را مطرح کند. اثبات عدم رعایت تشریفات قانونی، یکی از راه های اصلی برای ابطال حکم است.

ثبت طلاق غیابی

پس از صدور حکم قطعی طلاق غیابی و اتمام مهلت های قانونی اعتراض، خواهان می تواند با در دست داشتن حکم قطعی دادگاه، به یکی از دفاتر رسمی ثبت ازدواج و طلاق مراجعه کرده و طلاق را ثبت کند. دفترخانه مکلف است پس از ثبت طلاق، آن را در شناسنامه زن و مرد درج کند. در صورت عدم حضور مرد، طلاق در شناسنامه زن ثبت می شود و اطلاعات مرد در سامانه ثبت احوال درج می گردد.

نقش حیاتی وکیل در پرونده های طلاق غیابی

پیچیدگی های حقوقی و اداری پرونده های طلاق غیابی، لزوم حضور وکیل متخصص را بیش از پیش نمایان می سازد. در این نوع پرونده ها، تخصص و تجربه وکیل می تواند تفاوت چشمگیری در نتیجه نهایی ایجاد کند.

چرا باید وکیل بگیرید؟

طلاق غیابی، به دلیل عدم حضور یکی از طرفین و لزوم رعایت دقیق تشریفات ابلاغ و اثبات دلایل، پرونده ای نیست که بتوان به راحتی و بدون آگاهی کافی از قوانین، آن را پیش برد. کوچک ترین خطا در تنظیم دادخواست، جمع آوری مدارک یا پیگیری ابلاغ ها، می تواند منجر به طولانی شدن بی مورد پرونده یا حتی صدور حکم به ضرر موکل شود.

مزایای داشتن وکیل متخصص

داشتن وکیل متخصص در پرونده های طلاق غیابی مزایای فراوانی دارد:

• آگاهی کامل از قوانین و رویه های دادگاه: وکیل متخصص به تمامی مواد قانونی، رویه های قضایی و سوابق آرای مشابه اشراف دارد و می تواند بهترین استراتژی را برای پرونده شما طراحی کند.
• تسریع روند پرونده: وکیل با پیگیری مستمر، تنظیم صحیح دادخواست و مدارک و حضور فعال در جلسات دادگاه، می تواند به تسریع فرآیند رسیدگی کمک کند.
• جمع آوری و ارائه مستندات قوی: وکیل می داند چه مدارکی برای اثبات دلایل طلاق ضروری است و چگونه باید آن ها را به شکل قانونی به دادگاه ارائه دهد.
• پیگیری دقیق ابلاغ ها: در پرونده های غیابی، پیگیری دقیق ابلاغیه ها برای اطمینان از صحت تشریفات قانونی و جلوگیری از اعتراضات احتمالی آینده، حیاتی است. وکیل این وظیفه را به دقت انجام می دهد.
• مشاوره در مورد حقوق و تکالیف: وکیل به شما در مورد تمامی حقوق و تکالیفتان پس از طلاق، از جمله مهریه، نفقه، حضانت و نحوه اعتراض به حکم، مشاوره تخصصی می دهد.
• کاهش استرس و فشار روانی بر موکل: درگیری با مسائل حقوقی، به خصوص در پرونده های حساس خانواده، می تواند استرس زا باشد. وکیل با بر عهده گرفتن امور مربوط به پرونده، این فشار را از دوش موکل برمی دارد.

در پرونده های طلاق غیابی، نقش وکیل نه تنها یک امتیاز، بلکه اغلب یک ضرورت است تا حقوق موکل به بهترین شکل ممکن تامین و از هرگونه اشتباه احتمالی جلوگیری شود.

سوالات متداول

آیا برای طلاق غیابی حضور وکیل اجباری است؟

خیر، حضور وکیل اجباری نیست، اما با توجه به پیچیدگی های حقوقی و تشریفات خاص طلاق غیابی، به شدت توصیه می شود تا از خدمات وکیل متخصص استفاده شود. وکیل می تواند به تسریع و صحت روند پرونده کمک شایانی کند.

اگر همسرم خارج از کشور باشد، می توانم طلاق غیابی بگیرم؟

بله، در صورتی که همسر شما خارج از کشور باشد و به او ابلاغ واقعی صورت نگیرد و در دادگاه نیز حاضر نشود، امکان درخواست طلاق غیابی وجود دارد. مراحل ابلاغ در این حالت ممکن است از طریق سفارت یا کنسولگری ایران در کشور محل اقامت همسر یا از طریق نشر آگهی انجام شود که زمان بر خواهد بود.

اگر زن مهریه خود را ببخشد، طلاق غیابی راحت تر و سریع تر انجام می شود؟

بخشش مهریه در صورتی که توافقی باشد یا در قالب وکالت در طلاق به زن داده شده باشد، می تواند به تسهیل و تسریع فرآیند طلاق از طرف زن کمک کند، اما این به معنی طلاق غیابی نیست و به عنوان طلاق بائن (خلع یا مبارات) ثبت می شود. در طلاق غیابی از طرف مرد، بخشش مهریه ممکن است به کاهش زمان رسیدگی کمک کند اما الزامی نیست و مرد می تواند اعسار از پرداخت مهریه را مطرح کند.

آیا می توان حکم طلاق غیابی را بعد از صدور باطل کرد؟

بله، حکم طلاق غیابی در مهلت قانونی ۲۰ روز پس از ابلاغ واقعی، قابل واخواهی (اعتراض در همان دادگاه صادرکننده حکم) است. اگر شرایط قانونی صدور حکم غیابی رعایت نشده باشد (مانند ابلاغ واقعی به خوانده که موجب حضوری شدن رای می شود)، می توان درخواست ابطال یا تجدیدنظر در حکم را مطرح کرد.

چه مدت پس از طلاق غیابی، زن می تواند مجدداً ازدواج کند؟ (مدت عده)

پس از طلاق غیابی، زن باید مدت عده را رعایت کند. مدت عده در طلاق های بائن (که طلاق غیابی معمولاً از این نوع است) سه ماه و ده روز است. اگر زن باردار باشد، عده تا زمان وضع حمل او ادامه می یابد. پس از پایان عده، زن می تواند مجدداً ازدواج کند.

اگر مرد اموالی نداشته باشد، تکلیف مهریه در طلاق غیابی چیست؟

اگر مرد اموالی برای پرداخت مهریه نداشته باشد، زن همچنان حق مطالبه مهریه را دارد. در این صورت، مرد می تواند با ارائه دادخواست اعسار، توانایی مالی خود را اثبات کرده و دادگاه مهریه را به صورت تقسیطی (با توجه به درآمد و دارایی های فعلی مرد) تعیین خواهد کرد.

ثبت طلاق غیابی در شناسنامه طرفین چگونه انجام می شود؟

پس از صدور حکم قطعی طلاق غیابی و طی شدن مهلت های قانونی اعتراض، دادگاه نامه اجرای صیغه طلاق را صادر می کند. با در دست داشتن این نامه و حکم دادگاه، خواهان به دفترخانه رسمی طلاق مراجعه کرده و طلاق ثبت می شود. طلاق در شناسنامه زن ثبت می گردد و اطلاعات مربوط به مرد نیز در سوابق ثبت احوال درج می شود، حتی اگر وی حاضر نباشد.

آیا طلاق غیابی در دوران عقد هم امکان پذیر است؟

بله، طلاق غیابی در دوران عقد نیز امکان پذیر است، مشروط به اینکه شرایط قانونی طلاق غیابی (عدم حضور یکی از طرفین، عدم ابلاغ واقعی و عدم ارائه لایحه) و دلایل موجه برای طلاق (مانند عسر و حرج یا شروط ضمن عقد از طرف زن، یا حق طلاق از طرف مرد) وجود داشته باشد. مسائل مالی و مهریه در این دوران ممکن است با پس از عقد متفاوت باشد (مثلاً زن قبل از نزدیکی مستحق نصف مهریه است).