لیکویید شدن ارز دیجیتال به معنای بسته شدن اجباری موقعیت معاملاتی اهرمی شما توسط صرافی است، زمانی که ضررهای شما به حدی می رسد که دیگر نتوانید مارجین مورد نیاز را تامین کنید. این اتفاق معمولاً در معاملات فیوچرز رخ می دهد و منجر به از دست رفتن بخش یا تمام سرمایه اولیه شما می شود.
در دنیای پویای بازارهای مالی، به ویژه در حوزه ارزهای دیجیتال، مفاهیم و اصطلاحات متعددی وجود دارند که درک صحیح آن ها برای هر معامله گر و سرمایه گذاری ضروری است. یکی از این اصطلاحات که اغلب با ترس و نگرانی همراه است، پدیده لیکویید شدن (Liquidation) است. بسیاری از افراد ممکن است شنیده باشند که معامله گرانی در بازارهای مالی، سرمایه خود را به کلی از دست داده اند؛ حتی در شرایطی که قیمت ارز دیجیتال مورد معامله به صفر نرسیده و تنها یک اصلاح قیمتی کوچک را تجربه کرده است.
این اتفاق ناخوشایند، عمدتاً در معاملات اهرمی یا لوریج (Leverage) رخ می دهد. معامله با اهرم، در عین حال که پتانسیل کسب سودهای کلان را فراهم می کند، ریسک های بسیار بزرگی را نیز به همراه دارد. در این نوع معاملات، کوچک ترین حرکت بازار در جهتی مخالف پیش بینی شما، می تواند به از دست رفتن تمام سرمایه اولیه منجر شود. این مقاله به شما کمک می کند تا با درک عمیق تر این مفهوم و مکانیزم های آن، از ضررهای مالی سنگین و از دست دادن کل سرمایه تان جلوگیری کنید.
لیکویید شدن چگونه اتفاق می افتد
لیکویید شدن در معاملات ارز دیجیتال فرآیندی است که طی آن، صرافی یا پلتفرم معاملاتی به صورت خودکار موقعیت اهرمی یک معامله گر را می بندد. این اتفاق زمانی رخ می دهد که ارزش دارایی های معامله گر به حدی کاهش یابد که ضرر او از مارجین اولیه (وثیقه) بیشتر شود. هدف از این اقدام، جلوگیری از ضررهای بیشتر برای معامله گر و محافظت از سرمایه صرافی است.
در معاملات اهرمی، یک قیمت مشخص به نام قیمت لیکویید تعیین می شود. این قیمت بر اساس میزان اهرم استفاده شده و مقدار مارجین اولیه معامله گر محاسبه می گردد. اگر قیمت بازار به این سطح بحرانی برسد، سیستم صرافی به طور خودکار وارد عمل شده و با فروش دارایی ها یا بستن موقعیت اهرمی معامله گر، از افزایش زیان جلوگیری می کند. این فرآیند به عنوان یک مکانیزم مدیریت ریسک عمل می کند و تضمین می کند که زیان معامله گر از سرمایه اولیه او فراتر نرود و او بدهکار صرافی نشود.
این اتفاق معمولاً در شرایطی رخ می دهد که بازار دچار نوسانات شدید قیمتی می شود و معامله گر نتواند سرمایه کافی برای باز نگه داشتن معامله خود را فراهم کند. صرافی در واقع، موقعیت معاملاتی اهرمی او را به دلیل از دست دادن بخش یا کل مارجین اولیه به صورت اجباری می بندد. این پدیده هم در معاملات مارجین و هم در معاملات فیوچرز (آتی) مشاهده می شود و درک آن برای هر تریدر ضروری است.
چرا معاملات لیکویید می شوند
معاملات اهرمی، در عین حال که می توانند سودهای چشمگیری به همراه داشته باشند، ریسک های ذاتی بالایی نیز دارند که می توانند منجر به لیکویید شدن شوند. دلیل اصلی لیکویید شدن، حرکت قیمت بازار در جهت مخالف پیش بینی معامله گر و عدم توانایی او در تامین مارجین کافی برای حفظ موقعیت است. زمانی که یک معامله گر از اهرم بالا استفاده می کند، حتی یک نوسان کوچک در قیمت می تواند به ضرر قابل توجهی منجر شود که کل سرمایه اولیه او را تهدید کند.
صرافی ها برای محافظت از سرمایه خود و جلوگیری از بدهکار شدن معامله گران، مکانیزم لیکویید شدن را طراحی کرده اند. آن ها به معامله گران اجازه نمی دهند بیش از مبلغ وثیقه شان ضرر کنند. به محض اینکه ضرر به حدی نزدیک می شود که مارجین اولیه معامله گر در خطر از بین رفتن قرار می گیرد، صرافی به طور خودکار موقعیت را می بندد. این فرآیند می تواند در عرض چند دقیقه یا حتی ثانیه رخ دهد و بخش قابل توجهی از سرمایه را از بین ببرد.
یکی دیگر از دلایل، عدم وجود نقدینگی کافی در بازار است. در بازارهای کم نقد، حتی سفارش های کوچک نیز می توانند نوسانات قیمتی شدیدی ایجاد کنند و به سرعت قیمت لیکویید را فعال کنند. همچنین، مدیریت نادرست ریسک، عدم تنظیم دستورات حد ضرر و عدم نظارت بر شرایط بازار، عوامل دیگری هستند که معامله گران را در معرض خطر لیکویید شدن قرار می دهند. سفارشات با اهرم بالا در بازارهای پرنوسان، معمولاً منجر به از دست رفتن سرمایه می شوند.
ارتباط معاملات مارجین و اهرم با لیکویید شدن
درک ارتباط میان معاملات مارجین، اهرم و لیکویید شدن برای هر معامله گر ارز دیجیتال حیاتی است. در معاملات مارجین (Margin Trading)، شما به عنوان معامله گر مبلغی را به عنوان وثیقه یا مارجین اولیه نزد صرافی قرار می دهید. در مقابل، صرافی به شما اجازه می دهد تا چند برابر آن مبلغ معامله کنید؛ این همان مفهوم اهرم یا لوریج است. به عنوان مثال، با ۲۰۰ دلار وثیقه و اهرم 10x، می توانید معامله ای به ارزش ۲۰۰۰ دلار انجام دهید.
این اهرم، توانایی شما را برای کسب سودهای بزرگ افزایش می دهد. اگر قیمت دارایی مورد نظر شما ۱۰ درصد افزایش یابد، به جای ۲۰ دلار سود معمولی، ۲۰۰ دلار سود خواهید کرد. اما این سکه روی دیگری هم دارد. اگر بازار برخلاف پیش بینی شما حرکت کند، زیان شما نیز به همان نسبت اهرم، افزایش می یابد. صرافی ها برای محافظت از سرمایه خود و جلوگیری از ایجاد بدهی برای معامله گران، یک مکانیزم حفاظتی به نام لیکویید شدن طراحی کرده اند.
آن ها به شما اجازه نمی دهند بیش از مبلغ وثیقه تان ضرر کنید. به محض اینکه ضرر شما به حدی برسد که مارجین اولیه شما نتواند آن را پوشش دهد، صرافی به طور خودکار موقعیت معاملاتی شما را می بندد. این بسته شدن اجباری موقعیت، همان لیکویید شدن است. این پدیده می تواند در عرض چند دقیقه یا حتی ثانیه، بخش قابل توجهی از سرمایه شما را از بین ببرد و به همین دلیل، مدیریت صحیح اهرم و مارجین از اهمیت بالایی برخوردار است.
انواع لیکویید شدن
لیکویید شدن در بازارهای مالی، به اشکال مختلفی رخ می دهد که هر کدام بسته به شرایط بازار و میزان مارجین استفاده شده، متفاوت هستند. درک این انواع، به معامله گران کمک می کند تا استراتژی های بهتری برای مدیریت ریسک خود اتخاذ کنند. این دسته بندی ها، ابعاد مختلف این پدیده را روشن می سازند و به معامله گران کمک می کنند تا با آمادگی بیشتری در بازار حضور یابند.
لیکویید اختیاری یا داوطلبانه
لیکویید اختیاری یا داوطلبانه (Voluntary Liquidation) زمانی اتفاق می افتد که یک معامله گر، خود اقدام به بستن موقعیت معاملاتی اش می کند. این کار می تواند با هدف قفل کردن سود یا محدود کردن ضرر انجام شود. اگر بازار در جهتی نامطلوب حرکت کند و معامله گر تشخیص دهد که ادامه موقعیت به زیان بیشتری منجر خواهد شد، بستن داوطلبانه موقعیت یک حرکت استراتژیک برای کاهش ضرر محسوب می شود.
این نوع لیکویید شدن به معامله گر این امکان را می دهد که کنترل موقعیت خود را حفظ کند و از بسته شدن اجباری آن توسط صرافی جلوگیری نماید. زمانی که معامله گر متوجه می شود سطح مارجین او به یک سطح بحرانی نزدیک می شود، ترجیح می دهد پیش از آنکه صرافی اقدام به لیکویید اجباری کند، خودش موقعیت را ببندد. البته، لیکویید اختیاری فقط در سناریوهای ضرر کاربرد ندارد و می توان از آن برای قفل کردن سودهای کسب شده نیز استفاده کرد، به این معنی که معامله گر تصمیم می گیرد سود خود را از بازار خارج کند.
لیکویید اجباری
لیکویید اجباری زمانی رخ می دهد که سطح مارجین معامله گر به حدی پایین می آید که دیگر نمی تواند موقعیت معاملاتی را حفظ کند. در این حالت، صرافی به طور خودکار موقعیت معامله گر را می بندد تا از زیان بیشتر محافظت کرده و اصل پول خود را بازپس گیرد. این اتفاق زمانی می افتد که قیمت دارایی به حدی برخلاف موقعیت معامله گر حرکت کند که سرمایه او قادر به پوشش زیان ها نباشد.
هدف اصلی لیکویید اجباری، محافظت از صرافی در برابر زیان های احتمالی معامله گر است. به محض رسیدن دارایی معامله گر به قیمت لیکویید، صرافی بدون اطلاع قبلی و به صورت خودکار، موقعیت را می بندد. این فرآیند می تواند به صورت لیکویید جزئی یا کامل باشد که بستگی به وضعیت و قوانین خاص هر صرافی دارد. لیکویید اجباری، نشان دهنده اهمیت مدیریت ریسک و تنظیم صحیح پارامترهای معاملاتی است تا از این اتفاق ناگوار جلوگیری شود.
لیکویید جزئی
لیکویید جزئی فرآیندی است که در آن، صرافی تنها بخشی از موقعیت معاملاتی معامله گر را لیکویید می کند، نه کل آن را. این مکانیزم با هدف بازگرداندن سطح مارجین مورد نیاز برای حفظ موقعیت، فعال می شود و به معامله گر این فرصت را می دهد که بخش باقی مانده از موقعیت خود را حفظ کرده و به معامله ادامه دهد. لیکویید جزئی به معامله گر کمک می کند تا از بسته شدن کامل موقعیت جلوگیری کرده و زمان بیشتری برای تنظیم استراتژی ها و مدیریت ریسک خود داشته باشد.
به عنوان مثال، زمانی که قیمت دارایی کاهش می یابد و مارجین به سطح بحرانی می رسد، صرافی ممکن است ۲۰ تا ۳۰ درصد از موقعیت را لیکویید کند. این اقدام باعث می شود که دارایی های باقی مانده حفظ شده و موقعیت در صورت معکوس شدن بازار، همچنان قابل نگهداری باشد. این رویکرد تدریجی، نسبت به لیکویید کامل، کمتر آسیب زننده است و به معامله گر فرصت می دهد تا با تزریق وثیقه اضافی یا بستن دستی بخشی از موقعیت، از ضرر بیشتر جلوگیری کند.
لیکویید کامل
لیکویید کامل زمانی رخ می دهد که صرافی کل موقعیت معاملاتی معامله گر را به صورت یکجا می بندد. این اتفاق زمانی می افتد که قیمت دارایی به حدی شدید در جهت مخالف موقعیت معامله گر حرکت کند که وجوه باقی مانده به عنوان مارجین، دیگر قادر به پوشش زیان های ایجاد شده نباشد. در صورت لیکویید شدن کامل، معامله گر تمام وجوهی را که به عنوان مارجین واریز کرده بود، از دست می دهد و موقعیت او به طور کامل بسته می شود.
این سناریو، بحرانی ترین حالت لیکویید شدن است و معمولاً در شرایطی رخ می دهد که نوسانات بازار بسیار شدید باشد یا معامله گر از اهرم بسیار بالایی استفاده کرده باشد. لیکویید کامل می تواند به سرعت رخ دهد و سرمایه اولیه معامله گر را به طور کامل از بین ببرد. این وضعیت، اهمیت بیش از پیش مدیریت ریسک، استفاده از اهرم مناسب و تنظیم دقیق دستورات حد ضرر را نشان می دهد تا از مواجهه با چنین ضررهای فاجعه باری جلوگیری شود.
لیکویید لانگ و شورت
لیکویید شدن می تواند هم در موقعیت های لانگ (خرید) و هم در موقعیت های شورت (فروش) رخ دهد، اما مکانیزم آن در هر دو حالت متفاوت است. زمانی که یک معامله گر موقعیت لانگ باز می کند، انتظار دارد قیمت دارایی افزایش یابد. اما اگر قیمت در جهت مخالف حرکت کرده و کاهش یابد، و به زیر یک سطح خاص برسد، موقعیت لانگ به طور خودکار لیکویید می شود. این به معنای بسته شدن اجباری موقعیت خرید و از دست رفتن مارجین است.
در مقابل، لیکویید شورت زمانی اتفاق می افتد که یک معامله گر موقعیت شورت (فروش) باز می کند، با این انتظار که قیمت دارایی کاهش یابد. اما اگر بازار در جهت مخالف حرکت کرده و قیمت دارایی افزایش یابد، و به بالاتر از یک سطح خاص برود، موقعیت شورت نیز لیکویید می شود و زیان هایی برای معامله گر ایجاد می کند. در برخی مواقع، پدیده شورت اسکوییز (Short Squeeze) می تواند باعث بسته شدن انبوه موقعیت های شورت شده و رشد سریع قیمت را به دنبال داشته باشد.
این پدیده، زیان های قابل توجهی برای معامله گران شورت ایجاد کرده و سرعت لیکویید شدن موقعیت های آن ها را افزایش می دهد. در هر دو حالت لانگ و شورت، قیمت لیکویید بر اساس میزان اهرم و مارجین اولیه تعیین می شود و رسیدن قیمت بازار به این سطح، باعث بسته شدن اجباری موقعیت می شود. این تفاوت ها نشان می دهد که مدیریت ریسک باید برای هر دو نوع موقعیت به دقت انجام شود.
روش محاسبه قیمت لیکویید شدن
برای اینکه معامله گران بتوانند درک بهتری از میزان ریسک خود داشته باشند و بدانند بازار تا کجا می تواند برخلاف موقعیت آن ها حرکت کند تا لیکویید نشوند، مفهوم درصد لیکویید شدن اهمیت می یابد. این درصد در واقع، از تقسیم عدد ۱۰۰ بر اهرم معاملاتی شما به دست می آید. این فرمول یک تخمین اولیه و ساده برای درک نقطه بحرانی ارائه می دهد.
برای مثال، اگر شما از اهرم ۵ برابری استفاده کنید، موقعیت شما زمانی لیکویید می شود که قیمت یک دارایی ۲۰ درصد (۱۰۰ تقسیم بر ۵) بر خلاف موقعیت شما حرکت کند. این درصد به شما نشان می دهد که چه میزان نوسان قیمتی را می توانید تحمل کنید قبل از اینکه صرافی موقعیت شما را به صورت اجباری ببندد. فرمول ساده آن به این صورت است:
درصد لیکویید شدن = اهرم ÷ ۱۰۰
البته، باید توجه داشت که در معاملات واقعی، محاسبه دستی قیمت لیکویید ممکن است کمی پیچیده تر و غیرمطمئن باشد، زیرا عوامل دیگری مانند کارمزدها و نوع مارجین (ایزوله یا کراس) نیز می توانند تاثیرگذار باشند. به همین دلیل، اغلب توصیه می شود که معامله گران از ابزارهای آنلاین محاسبه قیمت لیکویید شدن که توسط بسیاری از صرافی ها یا وب سایت های تحلیلی ارائه می شوند، استفاده کنند. این ابزارها محاسبات دقیق تری را بر اساس تمامی پارامترهای مربوطه انجام می دهند و به معامله گران کمک می کنند تا حد ضرر خود را بهینه تر تنظیم کنند.
مثال عملی لیکویید شدن
برای روشن تر شدن مفهوم لیکویید شدن، بیایید یک مثال عملی را بررسی کنیم. فرض کنید شما در یک صرافی ارز دیجیتال، ۱۰۰ دلار را به عنوان وثیقه یا مارجین اولیه قرار داده اید. سپس تصمیم می گیرید با استفاده از اهرم 10x، به مقدار ۱۰۰۰ دلار بیت کوین (BTC) خریداری کنید. در این سناریو، ۱۰۰ دلار از سرمایه خودتان است و ۹۰۰ دلار باقی مانده را از صرافی قرض گرفته اید.
بر اساس فرمول درصد لیکویید شدن که در بخش قبلی توضیح داده شد (۱۰۰ تقسیم بر اهرم)، اگر قیمت بیت کوین ۱۰ درصد (۱۰۰ تقسیم بر ۱۰) افت کند، یعنی ارزش کل بیت کوین های شما از ۱۰۰۰ دلار به ۹۰۰ دلار برسد، صرافی با هدف حفاظت از سرمایه خود و جلوگیری از زیان بیشتر، موقعیت شما را به صورت اجباری لیکویید خواهد کرد. در این حالت، شما ۱۰۰ دلار وثیقه اولیه خود را از دست خواهید داد.
برای جلوگیری از این لیکویید شدن اجباری، معامله گر می توانست چند راهکار را به کار گیرد. به عنوان مثال، تنظیم یک دستور حد ضرر در ۵ درصد افت قیمت (که باید کمتر از درصد لیکویید شدن باشد) می توانست منجر به لیکویید اختیاری شود و از ضرر کامل جلوگیری کند. همچنین، قرار دادن وثیقه ای بیشتر از حداقل مبلغ مورد نیاز صرافی، دامنه بیشتری برای تحمل نوسانات بازار فراهم می آورد و احتمال لیکویید شدن را کاهش می دهد. این مثال نشان می دهد که چگونه حتی نوسانات کوچک با اهرم بالا می توانند منجر به از دست رفتن سرمایه شوند.
راهکارهای جلوگیری از لیکویید شدن
مدیریت ریسک برای کاهش احتمال لیکویید شدن در معاملات اهرمی ضروری است. با رعایت چند استراتژی کلیدی، معامله گران می توانند از سرمایه خود محافظت کرده و از ضررهای سنگین جلوگیری کنند. این راهکارها به معامله گران کمک می کنند تا با آگاهی و کنترل بیشتری در بازارهای پرنوسان ارز دیجیتال فعالیت کنند و از دام لیکویید شدن بگریزند.
استفاده از اهرم مناسب
یکی از مهم ترین تصمیمات در معاملات اهرمی، انتخاب اهرم مناسب است. درست است که اهرم بالا می تواند قدرت خرید شما را افزایش دهد و پتانسیل سودهای کلان را به همراه داشته باشد، اما به همان میزان نیز احتمال لیکویید شدن شما را به شدت افزایش می دهد. مبتدیان و حتی معامله گران باتجربه باید با اهرم پایین شروع کنند تا ریسک از دست دادن سرمایه را به حداقل برسانند. با کسب تجربه و افزایش اعتماد به نفس، می توانند به صورت محتاطانه و تدریجی اهرم خود را افزایش دهند.
انتخاب اهرم پایین تر به شما فضای بیشتری برای تحمل نوسانات بازار می دهد و قیمت لیکویید شما را از قیمت فعلی بازار دورتر نگه می دارد. این کار به شما زمان بیشتری برای واکنش نشان دادن به تغییرات بازار و اتخاذ تصمیمات منطقی می دهد، به جای اینکه مجبور به بستن اجباری موقعیت شوید. همواره به یاد داشته باشید که حفظ سرمایه اولیه، مهم تر از تلاش برای کسب سودهای سریع و پرریسک است.
تنظیم دستورات حد ضرر
تنظیم دستورات حد ضرر (Stop-Loss) یکی از موثرترین ابزارها در مدیریت ریسک و جلوگیری از لیکویید شدن است. دستور حد ضرر به صرافی دستور می دهد که موقعیت معاملاتی شما را به صورت خودکار ببندد، زمانی که قیمت دارایی به یک سطح مشخص و از پیش تعیین شده برسد. این کار به محدود کردن زیان ها کمک می کند و از تبدیل شدن ضررهای کوچک به ضررهای فاجعه بار جلوگیری می نماید.
حد ضرر یک استراتژی خروج کنترل شده را برای شما فراهم می آورد که جلوی تصمیم گیری های احساسی در شرایط نوسانات بازار را می گیرد. با تنظیم حد ضرر، شما پیشاپیش حداکثر ضرری را که مایلید متحمل شوید، تعیین می کنید. این کار به شما آرامش خاطر می دهد و از شما در برابر حرکت های ناگهانی و غیرمنتظره بازار محافظت می کند. همواره توصیه می شود که حد ضرر خود را در سطحی منطقی و قبل از قیمت لیکویید خود تنظیم کنید تا کنترل بیشتری بر معاملاتتان داشته باشید.
حفظ وثیقه کافی
یکی از راهکارهای اساسی برای کاهش احتمال لیکویید شدن، اطمینان از حفظ وثیقه یا مارجین کافی در حساب معاملاتی شماست. همواره توصیه می شود که میزان وثیقه شما از حداقل میزان مورد نیاز صرافی بیشتر باشد. این ذخیره اضافی از مارجین، به عنوان یک سپر عمل می کند و می تواند نوسانات بازار را دفع کند و احتمال فعال شدن قیمت لیکویید را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
هنگامی که بازار در جهت مخالف موقعیت شما حرکت می کند، مارجین اضافی به شما زمان و فضای بیشتری برای واکنش نشان دادن می دهد. می توانید با تزریق مارجین بیشتر به حساب خود (مارجین کال) یا بستن بخشی از موقعیت (لیکویید اختیاری)، از لیکویید شدن کامل جلوگیری کنید. حفظ وثیقه کافی، نشان دهنده یک رویکرد محتاطانه و هوشمندانه در مدیریت ریسک است و به شما کمک می کند تا در شرایط پرریسک بازار، موقعیت های خود را پایدارتر نگه دارید.
نظارت بر شرایط بازار
نظارت مستمر بر شرایط بازار، روندها، اخبار و رویدادهای اقتصادی، یکی از مهم ترین راهکارهای پیشگیرانه برای جلوگیری از لیکویید شدن است. آگاهی از عواملی که می توانند بر قیمت دارایی ها تأثیر بگذارند، به شما این امکان را می دهد که قبل از اینکه روندهای منفی باعث فعال شدن قیمت لیکویید شما شوند، موقعیت های خود را تنظیم کنید. این شامل پیگیری اخبار کلان اقتصادی، اطلاعیه های شرکت ها، تغییرات قانونی و تحلیل های تکنیکال و بنیادی می شود.
معامله گرانی که به طور فعال بازار را رصد می کنند، می توانند الگوهای تغییر قیمت را زودتر شناسایی کرده و تصمیمات آگاهانه تری بگیرند. این به معنای آمادگی برای بستن موقعیت ها، تنظیم حد ضرر یا حتی افزودن مارجین در صورت لزوم است. بی توجهی به نوسانات بازار و عدم بروز بودن اطلاعات، می تواند شما را در معرض خطرات غیرمنتظره قرار دهد و به سرعت منجر به لیکویید شدن سرمایه تان شود. بنابراین، نظارت فعال و مداوم بر بازار، یک اصل کلیدی در مدیریت ریسک است.
تنوع در سبد سرمایه گذاری
تنوع در سبد سرمایه گذاری، یک استراتژی مدیریت ریسک بنیادی است که برای جلوگیری از لیکویید شدن نیز کاربرد دارد. از سرمایه گذاری تمام وجوه خود در یک موقعیت اهرمی واحد، به ویژه در بازارهای پرنوسان ارز دیجیتال، خودداری کنید. با توزیع سرمایه خود در چندین دارایی مختلف یا چندین موقعیت معاملاتی مجزا، می توانید ریسک را پراکنده کرده و تأثیر لیکویید شدن یک موقعیت واحد را به میزان قابل توجهی کاهش دهید.
اگر یک دارایی خاص دچار افت شدید قیمت شود و موقعیت اهرمی شما در آن لیکویید شود، سرمایه گذاری های دیگر شما ممکن است تحت تأثیر قرار نگیرند و حتی عملکرد مثبتی داشته باشند. این استراتژی، به شما کمک می کند تا در برابر نوسانات بازار مقاوم تر باشید و از دست رفتن کل سرمایه را به حداقل برسانید. تنوع بخشی، به معنای عدم تمرکز بر یک دارایی یا یک جهت بازار خاص است و به شما امکان می دهد تا از فرصت های مختلف بهره مند شوید و در عین حال، ریسک کلی سبد خود را کنترل کنید.
تفاوت لیکویید شدن و لیکوییدیتی
اگرچه اصطلاحات لیکویید شدن و لیکوییدیتی (Liquidity) به دلیل شباهت ظاهری کلمات، اغلب با هم اشتباه گرفته می شوند، اما از لحاظ مفهومی به دو پدیده کاملاً متفاوت در بازارهای مالی اشاره دارند و ارتباط مستقیمی بین آن ها وجود ندارد. درک این تفاوت برای هر سرمایه گذار و معامله گری که در بازارهای ارز دیجیتال فعالیت می کند، ضروری است.
همانطور که پیش تر توضیح داده شد، لیکویید شدن به فرآیند بسته شدن اجباری موقعیت معاملاتی یک معامله گر توسط صرافی اطلاق می شود. این اتفاق زمانی رخ می دهد که معامله گر در معاملات اهرمی خود از حد مشخصی بیشتر ضرر کند و مارجین اولیه او برای پوشش زیان ها کافی نباشد. در این حالت، صرافی برای محافظت از سرمایه خود، موقعیت را می بندد و معامله گر بخش یا تمام سرمایه خود را از دست می دهد. این پدیده، نتیجه ای مستقیم از مدیریت ریسک نامناسب یا نوسانات بازار شدید در معاملات اهرمی است.
در مقابل، لیکوییدیتی یا نقدشوندگی، به سهولت و سرعتی اشاره دارد که یک دارایی می تواند بدون تأثیر قابل توجه بر قیمت آن، به پول نقد تبدیل شود. به عبارت دیگر، یک دارایی با نقدشوندگی بالا به راحتی و با سرعت زیاد در بازار قابل خرید و فروش است، بدون اینکه قیمت آن به شدت تغییر کند. به عنوان مثال، طلا یا دلار دارایی هایی با نقدشوندگی بسیار بالا هستند، زیرا می توانید در عرض چند دقیقه یا ساعت آن ها را به پول نقد تبدیل کنید. اما فروش یک ملک، ممکن است هفته ها یا ماه ها به طول بینجامد و بنابراین نقدشوندگی کمتری دارد.
در بازارهای ارز دیجیتال، هرچه حجم معاملات یک دارایی بیشتر باشد، نقدشوندگی آن نیز بالاتر خواهد بود. بازارهایی با لیکوییدیتی بالا، معمولاً پایدارتر هستند و نوسانات کمتری را تجربه می کنند، زیرا تعداد خریداران و فروشندگان زیادی در آنجا حضور دارند که باعث می شود سفارشات به سرعت پر شوند. لیکوییدیتی بالا در ارزهای دیجیتال، ریسک سرمایه گذاری را کاهش می دهد و به معامله گران کمک می کند تا استراتژی های ورود و خروج مؤثری داشته باشند. بنابراین، در حالی که لیکویید شدن به از دست دادن سرمایه اشاره دارد، لیکوییدیتی به سهولت تبدیل دارایی به پول نقد مربوط می شود.
بعد از لیکویید شدن ارز دیجیتال چه اتفاقی می افتد؟
بعد از لیکویید شدن، صرافی موقعیت معاملاتی شما را به صورت اجباری می بندد و مارجین اولیه شما (یا بخشی از آن) از دست می رود. سرمایه باقی مانده در حساب شما، در صورت وجود، به شما بازگردانده می شود، اما مبلغی که به عنوان وثیقه برای آن معامله خاص گذاشته بودید، از بین می رود.
تفاوت مارجین کال و لیکویید شدن چیست؟
مارجین کال یک هشدار از سوی صرافی است که نشان می دهد مارجین شما به سطح بحرانی نزدیک شده و باید وثیقه بیشتری اضافه کنید. اما لیکویید شدن، اقدام نهایی و خودکار صرافی برای بستن موقعیت است، زمانی که به هشدار مارجین کال توجه نشده و مارجین کافی تامین نشود.
آیا کارمزدی برای لیکویید شدن ارز دیجیتال دریافت می شود؟
بله، اکثر صرافی ها برای فرآیند لیکویید شدن، کارمزدی تحت عنوان کارمزد لیکویید دریافت می کنند. این کارمزد معمولاً درصدی از ارزش موقعیت لیکویید شده است و به هزینه های صرافی برای مدیریت این فرآیند کمک می کند.
آیا امکان بازگرداندن سرمایه لیکویید شده وجود دارد؟
خیر، به طور کلی امکان بازگرداندن سرمایه لیکویید شده وجود ندارد. زمانی که موقعیت شما لیکویید می شود، مارجین اولیه شما از بین می رود. این فرآیند برگشت ناپذیر است و به همین دلیل، مدیریت ریسک و جلوگیری از لیکویید شدن از اهمیت بالایی برخوردار است.