داغ شدن کف پا که احساس گرمی آزاردهنده‌ای در پا است می‌تواند متوسط یا شدید باشد. در برخی موارد ممکن است داغی کف پا به قدری دردناک باشد که این درد باعث اختلال در خواب شما شود. وقتی که داغ شدن کف پا ناشی از برخی بیماری‌ها و مشکلات باشد، ممکن است با احساس سوزن‌سوزن شدن (پارستزی) یا بی‌حسی و یا هردوی این علائم نیز همراه باشد. در این مقاله با علائم، دلایل، درمان‌ها و پیشگیری از داغ شدن کف پا آشنا خواهید شد. برای یافتن علت درد کف پا تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
چه مواردی باعث داغ شدن کف پا می‌شوند؟
علائم داغ شدن کف پا می‌توانند ناشی از بیماری‌ها یا مشکلات مختلفی باشند. این بیماری‌ها عبارتند از:
عفونت‌ها
سندرم پای ورزشکاری (تینا پدیس)، که نوعی عفونت قارچی است، توسط قارچ درماتوفیت که در محیط‌های مرطوب و گرم پوست رشد می‌کند ایجاد می‌شود. کفش و جوراب‌های خیس و محیط‌های مرطوب باعث رشد و تکثیر این قارچ می‌شوند. علائم سندرم پای ورزشکار می‌تواند شامل خارش، سوزش و گزگز بین انگشتان پا و پاشنه‌ی پاها باشد.
دلایل دیگر
- HIV و ایدز (AIDS): یکی از علائم ایدز یا HIV در مراحل پایانی، نوروپاتی محیطی و گرمی یا داغ شدن کف پا است. آسیب عصبی در حدود یک سوم از افراد مبتلا به HIV رخ می‌دهد. برخی از داروهای ایدز، مانند مهارکننده‌های ترانس‌کریپتاز معکوس نوکلئوزیدی (NRTIs) نیز باعث احساس داغ شدن کف پا می‌شوند.
- اریتروملالژی/اریترومیالژی: این اختلال نادر می‌تواند باعث درد سوزشی شدید، افزایش دمای پوست و قرمزی مشهود (اریتما) انگشتان پا یا پاشنه‌ی پا شود؛ ممکن است دست‌ها نیز درگیر شوند. دلیل اصلی آن نامشخص است. حملات ممکن است تنها در زمان‌های خاص باشند (ناگهانی و مقطعی) و از چند دقیقه تا چند روز طول بکشند و یا اینکه این درد، مداوم باشد. ناحیه‌ی درگیر ممکن است حساس، متورم و گرم باشد.
- فشار خون بالا: یکی دیگر از مشکلات مربوط به گردش خون که می‌تواند باعث داغ شدن کف پا شود، فشار خون بالا است. همچنین فشار خون بالا ممکن است باعث کاهش میزان گردش خون نیز گردد که منجر به تغییر رنگ پوست، کندی نبض در کف پا و کاهش دمای دست و پا و احساس سوزش و داغی در آنها خواهد شد.
- مشکلات کبدی: عفونت هپاتیت C می‌تواند باعث بروز علائم مختلف در کف پا و مچ پا شود که عبارتند از: داغی، گزگز، خارش و درد. هپاتیت C نوعی عفونت ویروسی است و باعث بروز بیماری‌های مزمن کبدی می‌شود. هپاتیت C می‌تواند بیماری خفیف و موقتی بوده و یا عفونتی شدید و دائمی باشد.
- کفشی که تنگ است یا اندازه نیست: کفش یا جوراب تنگ می‌تواند باعث آزردگی پاهای حساس شده یا روی قسمت‌های خاصی از پا فشار وارد کند.
- فشار در اثر ورزش یا آسیب جسمی.
- آلرژی: ممکن است مواد استفاده شده در کفش یا جوراب باعث تشدید علائم یا بروز آنها شوند.
- سایر دلایل عبارتند از: بیماری مزمن کوهستان (به دلیل کاهش اکسیژن در ارتفاعات)، سندرم گیتلمن، لیشمانیازیس، مولتیپل اسکلروزیس (MS)، اختلال روان‌شناختی (سایکوزوماتیک)، دلایل ارثی و دلایل ناشناخته (ایدیوپاتیک).
چه وقت برای داغ شدن کف پا به پزشک مراجعه کنیم؟
چنانچه احساس داغی یا گزگز ادامه داشت یا بدتر شد و با درمان‌های خانگی بهبود پیدا نکرد، برای مشخص کردن دلیل آن به پزشک یا پا پزشک (پودیاتریست) مراجعه کنید.
داغ شدن کف پا می‌تواند نشانه‌ی مشکلی جدی در بدن، مانند: دیابت شیرین، آسیب اعصاب محیطی یا سوء تغذیه باشد. دیابت تشخیص داده نشده یا درمان نشده می‌تواند باعث آسیب‌های جبران‌ناپذیر به اعصاب محیطی شود.
جلوگیری از احساس داغ شدن کف پا
راهی برای جلوگیری از داغ شدن کف پا وجود ندارد، اما می‌توان با اقدامات زیر برخی از مشکلات را برطرف کرد.
- مرتباً برای معاینه نزد پا پزشک یا متخصص مراقبت از پا بروید. در صورت ابتلا به دیابت یا بیماری‌های دیگری که اعصاب را درگیر می‌کنند، چکاپ‌های مرتب ضروری است. افراد دیابتی یا کسانی که به بیماری‌های دیگری مبتلا هستند، ممکن است نیازمند استفاده از کفش‌های مخصوص باشند.
- کفشی انتخاب کنید که اندازه باشد و پا بتواند راحت باشد. کفش باید پاشنه کوتاه باشد، پنجه‌ی پهنی داشته باشد و از قوس پا به خوبی حمایت کند.
- جوراب تمیز و خشک بپوشید تا از ابتلا به سندرم پای ورزشکار جلوگیری شود. اگر ورزش می‌کنید یا کار دیگری انجام می‌دهید که باعث تعریق پا می‌شود، جوراب‌هایتان را مرتباً عوض کنید.
- هر روز پاهایتان را بررسی کنید تا علائم عفونت و آسیب را در آنها تشخیص دهید. ببینید که پاهایتان تاول، جراحت، یا زخم نداشته باشند و پوست هم بریدگی نداشته باشد تا از عفونت جلوگیری شود.
- اگر مبتلا به دیابت هستید، کنترل سطح قند خون می‌تواند بهترین کار برای جلوگیری از نوروپاتی ناشی از این وضعیت یا درمان آن باشد.
علت داغ شدن کف پا چیست؟
داغ شدن احساسی شبیه سوزش کف پا است که بیشتر در شب‌ها اتفاق می‌افتد، این سوزش در مواردی خفیف بوده و در مواردی هم می‌تواند شدید باشد. عوامل متعددی می‌توانند باعث بروز داغ شدن کف پا شوند، در ادامه مهم‌ترین آنها را بررسی می‌کنیم:
کمبود مواد مغذی در بدن: عصب‌ها برای آنکه بتوانند عملکرد طبیعی خود را انجام دهند، نیاز به برخی مواد مغذی دارند. در صورتی که این مواد به بدن نرسد، احتمال آسیب‌های عصبی و داغ شدن کف پا وجود دارد. کمبود موادی مثل ویتامین B6 و B12 در بروز این مشکلات مؤثر است. توجه داشته باشید که کمبود مواد مغذی برای افرادی که در وضعیت اقتصادی مناسبی نیستند، کسانی که الکل مصرف می‌کنند، افرادی که اختلالات اشتها دارند یا افراد باردار و مسن بیشتر رخ می‌دهد.
نوروپاتی دیابتی: نوروپاتی دیابتی یکی از اصلی‌ترین دلایل داغ شدن کف پا است که در اثر آسیب به عصب‌ها اتفاق می‌افتد. این مشکل از عوارض هر دو نوع یک و دو دیابت است و علائمی مثل درد، سوزن‌سوزن شدن، بی‌حسی در دست‌ها و پاها را نشان می‌دهد.
بارداری: زنان باردار در اثر تغییرات هورمونی ممکن است افزایش دمای بدن و کف پای داغ را تجربه کنند. افزایش وزن بدن در دوره بارداری و زیادشدن مایعات بدن هم می‌تواند در افزایش دمای بدن زنان باردار تأثیر داشته باشد.
یائسگی: زنان در دوران یائسگی هم تغییرات هورمونی را تجربه می‌کنند که می‌تواند باعث افزایش دمای بدن و داغ شدن کف پا شود. این حالت بیشتر در سنین 45 تا 55 سالگی رخ می‌دهد.
عفونت قارچی: نوعی عفونت قارچی وجود دارد که می‌تواند باعث داغ شدن کف پا شود. در صورت ابتلا به این نوع عفونت باید سریع برای درمان آن اقدام کنید، زیرا امکان سرایت آن به دیگر قسمت‌های بدن و افراد دیگر وجود دارد.
قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین: قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین مثل آرسنیک، سرب یا جیوه می‌تواند عامل داغ شدن کف پا یا دست‌ها شود. اگر تجمع این مواد در بدن زیاد شود، می‌تواند به سطوح سمی رسیده و عملکرد عصبی بدن را مختل کند.
شیمی درمانی: کسانی که تحت شیمی درمانی برای درمان سرطان قرار دارند، ممکن است داغ شدن و مورمور پاها و دست‌ها را تجربه کنند.
نارسایی مزمن کلیه: وقتی کلیه آسیب می‌بیند از تصفیه سموم خون ناتوان می‌شود. این سموم می‌توانند باعث نوروپاتی در بدن شوند.
کم کاری تیروئید: کمبود تیروئید در بدن می‌تواند باعث وارد شدن آسیب به عصب‌ها و ایجاد درد، مورمور و بی‌حسی در پاها و دست‌ها شود.
ایدز و اچ‌آی‌وی: یکی از علائم ایدز یا اچ‌آی وی در مراحل آخر آن، نوروپاتی محیطی یا داغ شدن و سوزش کف پاها است. گفته می‌شود یک سوم مبتلایان به ایدز، آسیب به عصب‌ها را تجربه می‌کنند. همچنین برخی داروهایی که این افراد مصرف می‌کنند، باعث بروز نوروپاتی می‌شوند.
سومصرف الکل: یکی دیگر از دلایل شایع داغ شدن کف پا مصرف الکل است که بر توانایی بدن در جذب برخی مواد مغذی تأثیر گذاشته و به اصطلاح باعث نوروپاتی الکلی می‌شود.
بیماری‌های زمینه‌ای: برخی بیماری‌های زمینه‌ای مثل سندرم گلین باره، پلی نوروپاتی دمیلینه‌کننده التهابی مزمن، اریتروملالژیا، واسکولیت، سندرم تونل تارسال و سارکوئیدوز، هرکدام می‌توانند باعث داغ شدن کف پا شوند.
عادت‌های غلط: پوشیدن کفش نامناسب و ایستادن یا راه رفتن طولانی مدت به خصوص روی سطوح داغ می‌تواند باعث داغ شدن یا سوزش کف پاها شود.
علائم و نشانه‌های سوزش کف پا
افرادی که داغ شدن کف پا را تجربه می‌کنند، ممکن است علائمی مثل مورمور شدن، بی‌حسی، خارش را هم در کف پا احساس کنند. همچنین معمولاً داغ شدن کف پا هنگام خواب بیشتر می‌شود.