آزمایش هموگلوبین خون (Hgb) بخشی از آزمایش شمارش کامل خون CBC است که میزان هموگلوبین خون شما را اندازه‌گیری می‌کند. هموگلوبین یک نوع پروتئین در گلبول‌های قرمز خون است که اکسیژن را به اندام‌ها و بافت‌های بدن میبرد و دی اکسید کربن را از اندام‌ها و بافت‌ها به ریه‌ها بازمی‌گرداند. برای اطلاعات بیشتر از hb در آزمایش خون کلیک کنید.
اگر آزمایش هموگلوبین نشان داد که سطح هموگلوبین شما کمتر از حد طبیعی است، به این معنی است که تعداد گلبول‌های قرمز خون پایین است (به این وضعیت کم خونی می‌گویند). کم خونی می‌تواند علل مختلفی داشته باشد، از جمله این موارد می‌توان به کمبود ویتامین، خونریزی و بیماری‌های مزمن اشاره کرد. برای کشف دلیل کمبود هموگلوبین خود می‌توانید آزمایشات لازم را انجام دهید و نتیجه آزمون را به صورت آنلاین با پزشکان دکترتو تحلیل کنید.
معنی هموگلوبین در آزمایش خون چیست؟ (hemoglobin در آزمایش خون)
معنی کلمه hgb در آزمایش خون به معنای هموگلوبین خون است. هموگلوبین پروتئینی در گلبول‌های قرمز شما است که اکسیژن را از ریه‌ها به بقیه اندام‌های بدن می‌رساند. اگر سطح هموگلوبین شما غیرطبیعی است، ممکن است نشانه‌ای از اختلال خونی باشد. Hgb یا هموگلوبین حاوی مقداری آهن است که وظیفه حمل اکسیژن خون را به عهده دارد. بنابراین اگر خون به میزان کافی هموگلوبین نداشته باشد در اثر کمبود آهن (آهن نقش جذب کننده اکسیژن را دارد) نمی‌تواند به اندازه کافی به بافت‌ها اکسیژن رسانی کند.
آزمایش blood/hgb، علاوه بر شناسایی کم خونی، می‌تواند در تشخیص سایر مشکلات جسمانی و سلامتی مانند بیماری کبد و کلیه، اختلالات خونی، سوءتغذیه، برخی از انواع سرطان و بیماری‌های قلبی و ریوی نقش داشته باشد. ممکن است آزمایش هموگلوبین برای افرادی که به کم خونی یا سایر بیماری‌هایی که بر سطح هموگلوبین تاثیر می‌گذارند مبتلا هستند، به منظور بررسی پاسخ آن‌ها به درمان و نظارت بر پیشرفت سلامت کلی آن‌ها تجویز شود.
آزمایش هموگلوبین برای چیست و چه زمانی باید آزمایش هموگلوبین خون انجام دهم؟
برای بررسی سلامت جسمانی، پزشک ممکن است هموگلوبین شما را به عنوان بخشی از آزمایش شمارش کامل خون در طول یک معاینه پزشکی معمول تجویز کند تا سلامت عمومی شما را بررسی کند و انواع اختلالات مانند کم خونی را بررسی کند:
- برای تشخیص علت برخی علائم مانند ضعف، خستگی، تنگی نفس یا سرگیجه، پزشک ممکن است آزمایش هموگلوبین را تجویز کند. این علائم و نشانه‌ها ممکن است به کم خونی یا پلی سیتمی ورا اشاره کنند.
- در صورتی که به بیماری کم خونی یا پلی سیتمی ورا مبتلا هستید، پزشک برای نظارت بر وضعیت سلامت شما و راهنمایی در درمان ممکن است از آزمایش هموگلوبین استفاده کند.
هزینه آزمایش هموگلوبین خون در سال ۱۴۰۲ چقدر است؟
هزینه آزمایش هموگلوبین که با انجام می‌شود، حدود ۷۰ هزار تومان است. اگر بیمه تامین اجتماعی یا تکمیلی داشته باشید، هزینه آن کمتر خواهد شد.
راهنمای خواندن نتیجه آزمایش هموگلوبین
نتایج آزمایش blood/hgb اغلب در عرض چند روز پس از گرفتن خون در دسترس است. ممکن است نتایج را از طریق پست الکترونیکی دریافت کنید. یا ممکن است مطب پزشک شما نیز برای بحث در مورد نتایج آزمایش با شما تماس بگیرد.
هموگلوبین نرمال چند است؟ (هموگلوبین خون باید چند باشد)
نمونه‌ای از میزان و رنج هموگلوبین خون یا اچ جی بی در آزمایش خون در جدول زیر فهرست شده است.
| جنسیت | محدوده مرجع هموگلوبین برای بزرگسالان و نوزادان |
| نوزاد (از بدو تولد تا ۲ ماهگی) | ۱۴ تا ۲۴ گرم در دسی لیتر |
| نوزاد (۲ماه تا ۱ سال) | ۹.۵ تا ۱۳ گرم در دسی لیتر |
| زن بالغ | ۱۲ تا ۱۶ گرم در دسی لیتر |
| مرد بالغ | ۱۴ تا ۱۸ گرم در دسی لیتر |
جواب آزمایش هموگلوبین
این نمونه‌ها که ذکر شد، از یک محدوده مرجع مشخص هستند، نتایج هر فرد فقط بر اساس محدوده استفاده شده توسط آزمایشگاه خاصی که آزمایش را در آن انجام داده است، سنجیده می‌شود.
از آنجایی که هموگلوبین تحت تأثیر عوامل بسیاری قرار می‌گیرد، مهم است که اگر در مورد خود نگرانی دارید، نتایج را با پزشک خود در میان بگذارید. فقط پزشک شما می‌تواند توضیح دهد که آیا نتایج آزمایش هموگلوبین شما برای وضعیت شما طبیعی است یا خیر.
تفسیر آزمایش هموگلوبین خون
نتایج میزان hemoglobin در آزمایش خون برحسب حجم اندازه‌گیری می‌شود. اعداد مرتبط با نتیجه، بر حسب گرم در دسی لیتر هستند. اما ممکن است در گزارش آزمایش گرم بر دسی لیتر بعد از عدد، ذکر نشده باشد. مثلا تفسیر آزمایش خون شما ممکن است به صورت ۱۴ یا ۱۴گرم در دسی لیتر نوشته شود.
محدوده مرجع طبیعی هموگلوبین ممکن است بسته به عوامل مختلفی متفاوت باشد. از جمله این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سن
- جنس
- قومیت
- وضعیت بارداری
- ژنتیک فردی
- ارتفاعی که در آن زندگی می‌کنید
- انتخاب‌های سبک زندگی مثل سیگار کشیدن
- آزمایشگاهی که در آن آزمایش هموگلوبین را در آن انجام می‌دهید
- روش‌های مورد استفاده در انجام آزمایش هموگلوبین.
خطرات و عوارض بالا یا پایین بودن هموگلوبین خون چیست؟
انجام آزمایش خون خطر بسیار کمی دارد. ممکن است در نقطه‌ای که خونگیری انجام شده درد خفیف یا کبودی داشته باشید، اما اغلب علائم معمولاً به سرعت از بین می‌روند. خطرات احتمالی مرتبط با خونگیری درد، خونریزی، غش، کبودی، عفونت و هماتوم (لخته شدن خون زیر پوست) در محل تزریق است.
روش درمان بالا و پایین بودن هموگلوبین خون چیست؟
برای بالا بردن سطح ویتامین یا آهن بدن، پزشک ممکن است از شما بخواهد رژیم غذایی خود را تغییر دهید یا مکمل‌های ویتامین یا آهن مصرف کنید. مکمل‌های ویتامینی رایج شامل ویتامین ب ۱۲ و اسید فولیک (فولات) هستند. گاهی اوقات ویتامین C برای کمک به جذب آهن به بدن داده می‌شود. تزریق خون به افراد مبتلا به کم خونی جدی کمک می‌کند تا تعداد گلبول‌های قرمز خون افزایش پیدا کنند.
مقادیر بالا یا پایین بودن هموگلوبین (HGB) در آزمایش خون ممکن است به معنای مشکلات مختلف در سلامت شما باشد. در ادامه، تاثیرات مقادیر بالا یا پایین برخی از علل متداول را بررسی می‌کنیم:
- 1. **کاهش هموگلوبین (آنمیا):**
– مقدار پایین هموگلوبین معمولاً نشانه کمبود آهن، ویتامین B12 یا اسید فولیک، یا بیماری‌های مزمن مانند کلیه، التهاب میان‌صفاقی یا آنمیا همولیتیک می‌باشد. این مشکلات می‌توانند باعث کاهش تولید هموگلوبین یا افزایش تخریب سلول‌های قرمز خون شوند.
- 2. **افزایش هموگلوبین:**
– مقدار بالا هموگلوبین نیز می‌تواند نشانه مشکلات مختلف باشد. برخی از دلایل افزایش هموگلوبین عبارتند از:
– ترومبوز (تشکیل لخته خون در عروق).
– کمبود اکسیژن در بدن (هیپوکسیا).
– افزایش تولید هموگلوبین به دلیل بیماری‌های خونی مانند پلی‌سیتمیا.
– سطوح بالای اریتروپویتین (هورمون مسئول از تولید هموگلوبین).
تشخیص و تفسیر مقادیر هموگلوبین باید توسط پزشک انجام شود، و باید با سایر نتایج آزمایش و تاریخچه پزشکی فرد در نظر گرفته شود. برای مثال، ممکن است هموگلوبین بالا در افرادی که در مناطق با ارتفاع بالا زندگی می‌کنند (که اکسیژن کمتری در هوا وجود دارد) طبیعی باشد. در هر صورت، اگر نتایج آزمایش خون شما نرمال نیستند یا شما نگران هرگونه تغییر در هموگلوبین خود هستید، بهتر است با پزشک خود مشاوره کنید. او می‌تواند بر اساس اطلاعات جامع‌تری که دارد، تشخیص دقیق‌تری ارائه دهد و در صورت لزوم برنامه درمانی مناسب را تجویز کند.