قد و وزن نوزاد در رحم
یکی از مسائلی که مادران باردار اغلب در طول پیگیری بارداری به آن فکر می کنند، رشد نوزادانشان مطابق با جدول وزن جنین است که وزن و قد آنها در هفته جاری چقدر است. معنای تخمین وزن و قد جنین که با ارزیابی پارامترهای تعیین شده با کمک سونوگرافی انجام می شود، البته از نظر پزشکی بسیار عالی است، به ویژه از نظر افزایش وزن، رشد و روش زایمان. تخمین وزن جنین در تصمیم گیری در مورد نحوه زایمان بسیار مهم است. به این ترتیب می توان وزن جنین را ارزیابی کرد و برخی از اندازه گیری ها را با فرمول های مختلف و حاشیه خطا در سونوگرافی مشاهده کرد.
چرا تخمین قد و وزن نوزاد مهم است؟
نوزادان کم وزن یا بزرگ با برخی از عوارض و خطرات در حین زایمان یا پس از آن مواجه هستند. جنین های کم وزن در معرض خطرات ناشی از زایمان زودرس یا عقب ماندگی رشد (IUGR) قرار دارند. از سوی دیگر، جنین های ماکروزومیک در معرض خطر دیستوشی شانه، آسیب عصب شبکه بازویی و شکستگی استخوان در زایمان طبیعی هستند. نوزادان بزرگ، یعنی جنین های ماکروزومی، همچنین در معرض خطر خونریزی همراه با پارگی پرینه، پارگی اسفنکتر بریچ و استفاده از وکیوم فورسپس در هنگام زایمان طبیعی هستند.
با در نظر گرفتن تمام این خطرات، تخمین دقیق وزن جنین به منظور آمادگی از قبل، انجام اقدامات احتیاطی و تصمیم گیری در مورد نحوه زایمان مهم است. تخمین قد نوزاد، مانند تخمین وزن، همیشه دقیق یا نزدیک به واقعیت نیست، اما از نظر درک برخی ناهنجاری ها و سندرم های مادرزادی از قبل مهم است.
این برآوردها چگونه انجام می شود؟
تخمین های وزنی که توسط سونوگرافی انجام می شود با فرمول های متشکل از ترکیبات مختلف پارامترهای اندازه گیری بیومتریک جنین استفاده می شود. متداول ترین پارامترهای مورد استفاده برای تخمین وزن عبارتند از: قطر دوپاریاتال بین دو استخوان تمپورال (BPD) و دور شکم- دور شکم نوزاد (AP). در تخمین قد نوزاد با سونوگرافی فاصله سر تا پایین نوزاد تا هفته بیستم در نظر گرفته می شود و سپس فاصله سر تا پاشنه با فرمول مخصوص با اندازه گیری طول محاسبه می شود.
رشد جنین هفته به هفته و طول و وزن جنین
از اوایل دوران بارداری، نوزادان با نرخ های متفاوت رشد می کنند، بنابراین این اعداد فقط میانگین هستند. طول و وزن واقعی کودک شما ممکن است به شدت متفاوت باشد. اگر سونوگرافی نشان دهد که کودک شما خیلی کوچکتر یا بزرگتر است، خیلی نگران نشوید. (پزشک تان به شما اطلاع خواهد داد که آیا نگرانی ای در مورد اینکه نوزاد شما چقدر بزرگ است وجود دارد یا خیر.) در دوره کامل، کودک شما ممکن است وزنی کمتر از 5 پوند یا بیشتر از 9 پوند داشته باشد.
در حدود هفته 20 ، نوزادان از فرق سر (بالا) تا کفل (پایین) اندازه گرفته می شوند. آن به این علت است که پاهای نوزاد در نیمه اول بارداری در برابر لگن خود پیچ خورده و اندازه گیری بسیار سخت است. پس از آن، نوزادان از سر تا پا اندازه گیری می شوند. مقاله زمانبندی بارداری ما را ببینید تا یاد بگیرید که چگونه هفته های بارداری شمارش می شوند و چگونه سن بارداری نوزاد شما تعیین می شود. اگر زمان زایمان تان را نمی دانید، برای پیدا کردن آن از ماشین حساب زمان زایمان تان استفاده کنید.
سن بارداری | قد (US) | وزن (US) | قد (cm) | جرم (g) |
(فرق سر تا کفل) | (فرق سر تا کفل) | |||
هفته 8 | 0.63 inch | 0.04 ounce | 1.6 cm | 1 gram |
هفته 9 | 0.90 inch | 0.07 ounce | 2.3 cm | 2 grams |
هفته 10 | 1.22 inch | 0.14 ounce | 3.1 cm | 4 grams |
11 هفته | 1.61 inch | 0.25 ounce | 4.1 cm | 7 grams |
12 هفته | 2.13 inches | 0.49 ounce | 5.4 cm | 14 grams |
13 هفته | 2.91 inches | 0.81 ounce | 7.4 cm | 23 grams |
14 هفته | 3.42 inches | 1.52 ounce | 8.7 cm | 43 grams |
15 هفته | 3.98 inches | 2.47 ounces | 10.1 cm | 70 grams |
16 هفته | 4.57 inches | 3.53 ounces | 11.6 cm | 100 grams |
17 هفته | 5.12 inches | 4.94 ounces | 13 cm | 140 grams |
18 هفته | 5.59 inches | 6.70 ounces | 14.2 cm | 190 grams |
19 هفته | 6.02 inches | 8.47 ounces | 15.3 cm | 240 grams |
20 هفته | 6.46 inches | 10.58 ounces | 16.4 cm | 300 grams |
(فرق سر تا کفل) | (فرق سر تا کفل) | |||
20 هفته | 10.08 inches | 10.58 ounces | 25.6 cm | 300 grams |
21 هفته | 10.51 inches | 12.70 ounces | 26.7 cm | 360 grams |
22 هفته | 10.94 inches | 15.17 ounces | 27.8 cm | 430 grams |
23 هفته | 11.38 inches | 1.10 pound | 28.9 cm | 501 grams |
24 هفته | 11.81 inches | 1.32 pound | 30 cm | 600 grams |
25 هفته | 13.62 inches | 1.46 pound | 34.6 cm | 660 grams |
26 هفته | 14.02 inches | 1.68 pound | 35.6 cm | 760 grams |
27 هفته | 14.41 inches | 1.93 pound | 36.6 cm | 875 grams |
28 هفته | 14.80 inches | 2.22 pounds | 37.6 cm | 1005 grams |
29 هفته | 15.2 inches | 2.54 pounds | 38.6 cm | 1153 grams |
30 هفته | 15.71 inches | 2.91 pounds | 39.9 cm | 1319 grams |
31 هفته | 16.18 inches | 3.31 pounds | 41.1 cm | 1502 grams |
32 هفته | 16.69 inches | 3.75 pounds | 42.4 cm | 1702 grams |
33 هفته | 17.20 inches | 4.23 pounds | 43.7 cm | 1918 grams |
34 هفته | 17.72 inches | 4.73 pounds | 45 cm | 2146 grams |
35 هفته | 18.19 inches | 5.25 pounds | 46.2 cm | 2383 grams |
36 هفته | 18.66 inches | 5.78 pounds | 47.4 cm | 2622 grams |
37 هفته | 19.13 inches | 6.30 pounds | 48.6 cm | 2859 grams |
38 هفته | 19.61 inches | 6.80 pounds | 49.8 cm | 3083 grams |
39 هفته | 19.96 inches | 7.25 pounds | 50.7 cm | 3288 grams |
40 هفته | 20.16 inches | 7.63 pounds | 51.2 cm | 3462 grams |
41 هفته | 20.35 inches | 7.93 pounds | 51.7 cm | 3597 grams |
42 هفته | 20.28 inches | 8.12 pounds | 51.5 cm | 3685 grams |
هفته سی و هشتم بارداری + وضعیت جنین در هفته سی و هشتم بارداری
در هفته سی و هشتم بارداری قصه نه ماهه بارداری شما به پایان خود نزدیک می شود. ریه های کودک شما کاملاً شکل گرفته اند و کودک آماده به دنیا آمدن است. ممکن است در همین هفته زمان زایمان شما فرابرسد؛ اما اگر این اتفاق نیفتاد نگران نباشید زیرا هنوز یک تا دو هفته دیگر فرصت هست.
رشد جنین در هفته سی و هشتم بارداری
تا پایان هفته 37 بارداری وزن جنین بین 2 کیلو و 800 گرم تا 3 کیلوگرم است اما در هفته سی و هشتم بارداری متوسط وزن جنین 3.3 کیلوگرم است. درواقع روزانه جنین می تواند تا 30 گرم وزن بگیرد. قد جنین نیز از سر تا نشیمنگاه 35 سانتی متر است. در طی هفته سی و هشتم بارداری عملکرد ارگان های داخلی جنین رو به افزایش است. در این هفته جنین با دریافت چربی و پروتئین بیشتر وزن خود را افزایش می دهد تا لایه های چربی زیرپوستی بتواند او را در برابر تغییرات دمایی جهان بیرون حفظ کند.
رشد جنین در هفته سی و هشتم بارداری
قابلیت های مغز و سیستم عصبی رو به افزایش است و سیناپس های بیشتری برای پردازش اطلاعات تشکیل می شوند. بنابراین اگرچه بسیاری از ارگان ها به بلوغ بالایی رسیده اند اما مغز همچنان در حال تکامل است. ریه جنین و تارهای صوتی در حال تکامل بیشتر هستند تا توانایی لازم برای گریه کردن و انتقال پیام را داشته باشند. به علت مکیدن مایع آمنیوتیک توسط جنین مقداری از مایع تبدیل به ماده دفعی در روده می شود که جزء اولین مدفوع های تشکیل شده در روده جنین است و مکونیوم گفته می شود. این ماده حرکات دودی روده را شکل می دهد.
حرکات جنین در هفته سی و هشتم بارداری
در هفته سی و هشتم بارداری به دلیل افزایش قد و وزن جنین و به همان نسبت محدود شدن فضا در رحم، تا حدودی حرکات جنین نسبت به ماه های قبل کمتر می شود و جای نگرانی نیست. شما در هفته 38ام بارداری قادر خواهید در طی یک ساعت حداقل 3 تا 4 بار حرکات فرزند خود را احساس کنید. آزادی عمل برای حرکت کودک شما کمتر شده؛ زیرا جنین پایین می آید و سر او هم رو به پایین قرار می گیرد. جنین در هفته 38 بارداری شبیه به یک نوزاد عمل می کند. او به سمت نور متمایل می شود، خمیازه می کشد و با مکیدن مایع آمنیوتیک حرکات تنفسی و گوارشی را تمرین می کند.
روند تبدیل غضروف به استخوان
در هفته سی و هشتم بارداری روند تبدیل غضروف های جنین به استخوان سریع تر می شود و در فرایندی به نام استخوانی شدن، استخوان های جنین سخت و محکم می شوند. در این فرایند، عنصر کلسیم با اضافه شدن به بافت غضروف آن را به تدریج به استخوان تبدیل می کند. با تکمیل این فرایند اکنون جنین می تواند رفلکس های دست وپا را به طور کامل اجرا کند. او به خوبی قادر است دست خود را ببندد و باز کند. البته بسیاری از این حرکات تا یک سالگی در ذهن او برنامه ریزی شده است و به صورت غیرارادی است. مثلاً پس از زایمان می تواند به صورت رفلکسی انگشت شما را بگیرد. اما به تدریج انتخاب های آگاهانه جای حرکات غیرارادی را می گیرند.
مادر در هفته سی و هشتم بارداری
کمردرد در این هفته باعث بی خوابی می شود. احساس ضعف و خستگی در این هفته همراه شماست. به دلیل پایین آمدن جنین در لگن فشار بر مثانه بیشتر می شود و این روند سبب احساس پر بودن مثانه و متعاقباً تکرر ادرار می شود. در این هفته علائمی مثل یبوست، تغییرات خلق وخو، ترشح از پستان، فشار بر لگن، تکرر ادرار و افزایش ترشحات واژن را تجربه خواهید کرد. همچنین انجام غربالگری سوم در این زمان می تواند بسیاری از مشکلات مربوط به جنین و مادر را پیش از زایمان تشخیص دهد.
علائم قبل از زایمان در هفته سی و هشتم بارداری
زایمان معمولاً در هفته 39 یا چهلم بارداری اتفاق می افتد و درواقع در این دو هفته بارداری کامل می شود. اگر زایمان در هفته های 37 یا 38 بارداری انجام شود به عنوان زایمان زودرس و اگر بعد از هفته 42 باشد به عنوان زایمان دیررس به حساب می آید. بنابراین دانستن تاریخ دقیق بارداری کمک بزرگی به تشخیص بهتر علائم و نشانه های قبل از زایمان دارد. همواره زایمان علائم و نشانه هایی دارد که به عنوان علائم هشداردهنده عمل می کنند که مهم ترین آن ها به شرح زیر است:
انقباضات برکستون (Braxton)
در هفته سی و هشتم بارداری مادران، انقباضات مختلفی را تجربه می کنند. برخی از این انقباضات از چند هفته قبل شروع شده و الان نیز ادامه دارند و برخی از آن ها انقباضات جدیدی مثل فشرده شدن شکم و یا کرامپ های لگنی و شکمی هستند که مربوط به هفته 38 بارداری است. این انقباضات معمولاً جهت آماده شدن بدن برای زایمان است و به طور نامنظم رخ داده و اغلب با حرکت یا تغییر موقعیت متوقف می شوند. اگر انقباضات دردناک نباشند و با تغییر حالت نشستن، برطرف شوند از نوع انقباضات برکستون هستند که محدود به هفته های پایانی بارداری هستند. زمان و نحوه انقباضات به شما می گوید که آیا انقباضات از نوع براکستون هیکس است و یا در حال تجربه انقباضات واقعی زایمان هستید.
افزایش ترشحات واژنی
در هفته سی و هشتم معمولاً ترشحات واژن بیشتر شده و به شکل ماده موکوسی است. این ترشحات نرمال و ترشح آن برای آماده شدن رحم و دهانه رحم جهت زایمان است. بنابراین چنین ترشحاتی یکی از نشانه های زایمان در آینده نزدیک است.
حالت تهوع
حالت تهوع خفیف ممکن است دوباره در هفته 38 بارداری و هفته های بعد ظاهر شود و گاهی نشانه شروع زایمان است. اگر چنین احساسی به شما دست داده است، سعی کنید وعده غذایی را کم حجم تر میل کرده و در عوض تعداد میان وعده ها را افزایش دهید و از غذاهای سبک و پر انرژی مثل موز، برنج یا نان تست استفاده کنید.
تکرر ادرار
همان طور که جنین به رشد خود ادامه می دهد رحم شما فشار بیشتری بر مثانه وارد می کند، بنابراین ممکن است نیاز به خالی کردن مثانه بیشتر از قبل احساس شود. اگرچه این حالت ناخوشایند است اما همچنان نوشیدن آب را کاهش ندهید تا بدن دچار کم آبی نشود.
فشار لگن
فشار لگن ناشی از تغییر موقعیت و پایین آمدن جنین در لگن است که باعث فشار بیشتر بر مثانه و باسن می شود. در هفته سی و هشتم بارداری جنین در قسمت پایین لگن قرار می گیرد تا خود را برای ورود به دنیای جدید آماده کند. با قرارگرفتن جنین در عمق لگن، برخی اعصاب این ناحیه تحت فشار قرار می گیرند و ممکن است سبب درد در واژن، انقباضات شکمی، دردهای نامنظم زیر شکمی باشد.
با پایین آمدن جنین در شکم، فشار به معده و قفسه سینه کمتر از قبل شده و شما راحت تر می توانید نفس بکشید و یا یک وعده غذایی کامل را میل نمائید. در این هفته هورمونی به نان ریلکسین نیز در بدن تولید می شود که رباط ها، عضلات و مفاصل را برای زایمان آماده می کند. یکی از عوارض جانبی ریلکسین بروز کمردرد و دردهای لگنی است. بنابراین سعی کنید که کمتر در حالت ایستاده قرار بگیرید و در زمان حرکت با قدم های کوچک و به آرامی حرکت کنید تا فشار بر عضلات کمر به حداقل برسد.
تورم پا
در هفته سی و هشتم بارداری در بعضی از اندام ها مثل پا به دلیل احتباس بیشتر مایعات ممکن است حالت تورم دیده شود. به منظور کاهش این علائم سعی کنید به پاهای خود استراحت دهید و آب بیشتری بنوشید تا غلظت مایعات در بدن کاسته شود. همچنین پوشیدن لباس ها و کفش راحت نیز در آرامش بیشتر شما موثر است. البته بهتر است در صورت بروز هر نوع علائم پزشک خود را در جریان قرار دهید تا وضعیت سلامتی شما دقیق تر زیر نظر باشد.
اسهال
در هفته 38 بارداری و اواخر ماه نهم بارداری اسهال یکی از نشانه های نزدیک تر شدن زایمان است. همچنین در روزهایی که اسهال بروز می کند شکم دچار انقباض و کرامپ می شود که آن هم از علائم طبیعی این هفته است.
ترشحات پستان
در هفته سی و هشتم و ماه نهم بارداری مایع زردرنگی به نام آغوز از پستان ها ترشح می شود که از علائم نزدیک شدن روز زایمان است. البته ترشح نشدن آن نیز نشانه مشکل و یا عارضه خاصی نیست. برای جلوگیری از خیس شدن لباس ها از پد مخصوص استفاده کنید.
سایر علائم احتمالی هفته سی و هشتم عبارت اند از: احساس ناامیدی و بی حوصلگی، مشکلات خواب، کشیدگی پوست، لثه های متورم و گاهی خونریزی لثه، درد ناشی از بزرگ شدن رحم، سردرد، کمردرد، سوء هاضمه و سوزش سر دل، نفخ و یبوست، گرفتگی عضلات پا، احساس داغ شدن بدن، سرگیجه، دست ها و پاهای متورم، عفونت های ادراری و واژن، لکه های قهوه ای روی صورت، پوست چرب تر و لکه دار، موهای ضخیم و روشن تر.