مقاله مروری نوعی نوشتار علمی است که به جای ارائه داده‌های جدید دانش موجود در یک حوزه مشخص را جمع‌آوری تحلیل و ارزیابی می‌کند. این مقالات با مرور تحقیقات پیشین درک عمیقی از وضعیت فعلی موضوع فراهم می‌آورند و برای محققان و دانشجویان بسیار کاربردی هستند.
اهمیت مقالات مروری
مقالات مروری نقش حیاتی در پیشبرد دانش ایفا می‌کنند. آن‌ها حجم عظیمی از پژوهش‌های اولیه را که ممکن است پراکنده یا دسترسی به آن‌ها دشوار باشد در یک قالب منسجم و قابل فهم خلاصه می‌کنند. این خلاصه‌سازی به محققان امکان می‌دهد تا به سرعت با آخرین پیشرفت‌ها روندهای اصلی و شکاف‌های موجود در یک زمینه علمی آشنا شوند. علاوه بر این مقالات مروری با ارائه تحلیل انتقادی از مطالعات پیشین به ارزیابی کیفیت شواهد موجود کمک کرده و مسیرهای احتمالی برای تحقیقات آتی را مشخص می‌نمایند. به دلیل این ویژگی‌ها مقالات مروری اغلب به عنوان منابع مرجع اصلی در یک حوزه شناخته شده و استنادات بالایی دریافت می‌کنند. آن‌ها همچنین به عنوان ابزاری برای آموزش و راهنمایی دانشجویان و پژوهشگران تازه‌کار در ورود به یک زمینه تحقیقاتی عمل می‌کنند.
انواع مقاله مروری
مقالات مروری بر اساس رویکرد و روش‌شناسی خود به چند دسته اصلی تقسیم می‌شوند که هر یک هدف و ساختار متفاوتی دارند. شناخت این انواع به انتخاب روش مناسب برای نگارش و همچنین درک بهتر مقالات موجود کمک می‌کند. این دسته‌بندی‌ها شامل مرور روایتی مرور نظام‌مند و مرور بهترین شواهد هستند که هر کدام جنبه‌های خاصی از ادبیات موجود را پوشش می‌دهند و برای پاسخ به انواع مختلفی از سوالات پژوهشی طراحی شده‌اند.
مقاله مروری روایتی (Narrative Review)
مقاله مروری روایتی یک مرور جامع و توصیفی از ادبیات موجود در یک موضوع گسترده است. در این نوع مقاله نویسنده بر اساس دانش و تخصص خود مطالعات مرتبط را جمع‌آوری کرده و به صورت کیفی آن‌ها را خلاصه و ترکیب می‌کند. هدف اصلی این نوع مرور ارائه یک دید کلی و تفسیری از موضوع شناسایی مفاهیم کلیدی و بحث‌های اصلی است. انتخاب مطالعات برای گنجاندن در مرور روایتی اغلب انعطاف‌پذیرتر و کمتر ساختارمند از انواع دیگر است. این نوع مرور معمولاً برای موضوعاتی که هنوز چارچوب نظری مشخصی ندارند یا نیاز به ارائه یک تصویر کلی از پیشینه پژوهش دارند مناسب است. تمرکز در مرور روایتی بیشتر بر کیفیت و عمق تحلیل است تا کمیت مطالعات گنجانده شده.
مقاله مروری نظام مند (Systematic Review)
مقاله مروری نظام‌مند یک رویکرد ساختارمند و شفاف برای شناسایی انتخاب و ارزیابی انتقادی تمام تحقیقات مرتبط با یک سوال پژوهشی مشخص و محدود است. این نوع مرور با استفاده از پروتکل‌های از پیش تعیین شده برای جستجو غربالگری و استخراج داده‌ها انجام می‌شود تا سوگیری را به حداقل برساند. هدف اصلی مرور نظام‌مند ارائه یک خلاصه قابل اعتماد و بی‌طرفانه از شواهد موجود برای پاسخ به سوال پژوهشی است. نتایج مطالعات گنجانده شده به صورت کیفی یا در صورت امکان به صورت کمی (از طریق متاآنالیز) ترکیب می‌شوند. این نوع مقاله مروری به دلیل دقت و قابلیت تکرار بالا در زمینه‌هایی مانند پزشکی مبتنی بر شواهد بسیار ارزشمند است.
مرور بهترین شواهد (Best Evidence)
مرور بهترین شواهد نوعی مقاله مروری است که رویکردی بینابین مرور روایتی و نظام‌مند دارد. در این روش نویسنده سعی می‌کند تا با استفاده از جستجوی ساختارمند شواهد بهترین و باکیفیت‌ترین مطالعات موجود را در یک زمینه مشخص شناسایی کند. با این حال فرآیند انتخاب و ترکیب مطالعات ممکن است به اندازه یک مرور نظام‌مند کامل و سخت‌گیرانه نباشد. هدف این نوع مرور ارائه خلاصه‌ای مبتنی بر شواهد از موضوع با تمرکز بر کاربرد عملی نتایج است. این روش اغلب در شرایطی استفاده می‌شود که زمان یا منابع کافی برای انجام یک مرور نظام‌مند کامل وجود ندارد اما همچنان نیاز به یک رویکرد مبتنی بر شواهد وجود دارد.
تعداد کلمات مقاله مروری
طول یک مقاله مروری می‌تواند بسیار متغیر باشد و به عوامل متعددی از جمله نوع مرور دامنه موضوع و الزامات مجله‌ای که مقاله برای آن ارسال می‌شود بستگی دارد. مقالات مروری روایتی که دامنه وسیع‌تری را پوشش می‌دهند و تحلیل‌های عمیق‌تری ارائه می‌دهند معمولاً طولانی‌تر هستند و ممکن است از ۸۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰ کلمه یا بیشتر متغیر باشند. در مقابل مقالات مروری نظام‌مند که بر یک سوال مشخص تمرکز دارند و ساختار فشرده‌تری دارند معمولاً کوتاه‌تر هستند و اغلب کمتر از ۱۰۰۰۰ کلمه دارند. تعداد صفحات نیز مستقیماً با تعداد کلمات مرتبط است و بسته به قالب‌بندی مجله (تعداد کلمات در صفحه) می‌تواند از حدود ۱۰ صفحه تا بیش از ۵۰ صفحه متغیر باشد. همیشه قبل از شروع نگارش راهنمای نویسندگان مجله مورد نظر را برای اطلاع از محدودیت‌های تعداد کلمه یا صفحه بررسی کنید.
چگونگی نوشتن مقاله مروری
نوشتن یک مقاله مروری موفق نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و اجرای منظم مراحل است. این فرآیند شامل فازهای قبل از نگارش انتخاب روش تحقیق مناسب برای مرور ادبیات و سازماندهی مطالب در یک طرح کلی منسجم است. هر مرحله اهمیت خاص خود را دارد و رعایت آن‌ها به تولید مقاله‌ای باکیفیت جامع و قابل استناد کمک می‌کند. این فرآیند با انتخاب موضوع و سوال پژوهشی آغاز شده و تا نگارش بخش‌های مختلف مقاله و بازنگری نهایی ادامه می‌یابد.
مراحل قبل از نگارش
پیش از شروع به نوشتن چندین گام اساسی باید برداشته شود. اولین قدم انتخاب یک موضوع مناسب است؛ موضوع نباید آنقدر گسترده باشد که پوشش کامل آن غیرممکن شود و نه آنقدر محدود که منابع کافی برای مرور وجود نداشته باشد. پس از انتخاب موضوع باید سوال یا هدف اصلی مرور مشخص شود. مرحله بعدی جستجوی جامع و نظام‌مند در پایگاه‌های اطلاعاتی علمی برای شناسایی تمام مطالعات مرتبط است. در این مرحله معیارهای ورود و خروج مطالعات برای غربالگری مشخص می‌شوند. سپس مطالعات انتخاب شده باید به دقت خوانده شده و نکات کلیدی یافته‌ها روش‌ها و محدودیت‌های آن‌ها استخراج و خلاصه شوند. حداقل ۵ تا ۱۰ مقاله با کیفیت بالا برای شروع ضروری است اما برای یک مرور جامع بررسی ده‌ها یا حتی صدها منبع لازم است.
روش تحقیق مروری
روش تحقیق در یک مقاله مروری به رویکردی اشاره دارد که نویسنده برای جمع‌آوری انتخاب و تحلیل مطالعات پیشین استفاده می‌کند. این روش بسته به نوع مرور (روایتی نظام‌مند بهترین شواهد) متفاوت است. در مرور نظام‌مند روش تحقیق بسیار دقیق و شفاف است و شامل پروتکل‌های مشخصی برای جستجو غربالگری (بر اساس عنوان چکیده متن کامل) ارزیابی کیفیت مطالعات و استخراج داده‌ها می‌شود. در مرور روایتی روش تحقیق انعطاف‌پذیرتر است و بیشتر بر اساس دانش و تجربه نویسنده صورت می‌گیرد اما همچنان نیازمند یک رویکرد منطقی برای پوشش جنبه‌های اصلی موضوع است. توضیح روش تحقیق استفاده شده در مقاله مروری به خواننده کمک می‌کند تا اعتبار و جامعیت یافته‌های مرور را ارزیابی کند.
طرح کلی و الگو
ایجاد یک طرح کلی یا الگو قبل از شروع نگارش به سازماندهی منطقی مطالب و اطمینان از پوشش تمام جنبه‌های مهم موضوع کمک می‌کند. ساختار کلی یک مقاله مروری شبیه به مقالات پژوهشی است اما بخش اصلی (بدنه) آن متفاوت است. طرح کلی باید شامل بخش‌های استاندارد مانند مقدمه روش بدنه اصلی (که می‌تواند بر اساس موضوعات فرعی روند تاریخی یا روش‌های مختلف تقسیم‌بندی شود) نتیجه‌گیری و منابع باشد. در بدنه اصلی نتایج مطالعات مختلف باید به صورت ترکیبی و تحلیلی ارائه شوند نه صرفاً خلاصه‌ای پشت سر هم از هر مطالعه. این طرح کلی به نویسنده کمک می‌کند تا جریان منطقی مقاله را حفظ کرده و از پراکندگی مطالب جلوگیری کند.
بخش‌های مختلف یک مقاله مروری
یک مقاله مروری استاندارد از بخش‌های مشخصی تشکیل شده است که هر یک اطلاعات خاصی را به خواننده ارائه می‌دهند. این ساختار به خواننده کمک می‌کند تا به سرعت اطلاعات مورد نیاز خود را پیدا کرده و درک درستی از محتوای مقاله به دست آورد. رعایت ساختار استاندارد همچنین برای پذیرش مقاله در مجلات علمی ضروری است. این بخش‌ها شامل اجزای اصلی یک نوشتار علمی هستند که از عنوان تا فهرست منابع را در بر می‌گیرند.
عنوان
عنوان مقاله مروری باید به دقت انتخاب شود تا ماهیت و دامنه مرور را به وضوح منعکس کند. یک عنوان خوب باید هم جذاب باشد و هم اطلاعات کافی در مورد موضوع اصلی ارائه دهد. عنوان می‌تواند به صورت توصیفی یا سوالی باشد و باید شامل کلمات کلیدی اصلی مرتبط با موضوع باشد تا جستجو و بازیابی مقاله توسط دیگر محققان آسان شود. عنوان نباید بیش از حد طولانی یا مبهم باشد و باید به طور دقیق محتوای مقاله را نمایندگی کند.
چکیده
چکیده خلاصه‌ای فشرده و جامع از کل مقاله مروری است. این بخش معمولاً بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ کلمه است و باید شامل اطلاعات کلیدی مانند سوال یا هدف اصلی مرور روش‌های جستجو و انتخاب مطالعات مهم‌ترین یافته‌ها یا نتیجه‌گیری‌های اصلی و اهمیت یا پیامدهای آن‌ها باشد. چکیده باید به تنهایی قابل فهم باشد و خواننده را قادر سازد تا تصمیم بگیرد آیا مقاله برای او مرتبط است یا خیر. در چکیده نباید به منابع استناد شود و باید از اختصارات غیرمتعارف پرهیز کرد.
مقدمه
مقدمه مقاله مروری با ارائه پیش‌زمینه‌ای از موضوع آغاز می‌شود و اهمیت آن را توضیح می‌دهد. این بخش باید خواننده را با حوزه مورد بحث آشنا کرده و چرایی انجام این مرور خاص را بیان کند. مقدمه باید شامل یک مرور کوتاه از وضعیت فعلی دانش در آن زمینه باشد و شکاف‌های موجود در ادبیات را که مرور قصد پر کردن آن‌ها را دارد مشخص نماید. در پایان مقدمه هدف اصلی مقاله مروری و ساختار کلی آن (بدون جزئیات زیاد) بیان می‌شود.
روش انجام کار
بخش روش انجام کار در مقالات مروری به خصوص در مرورهای نظام‌مند بسیار مهم است. این بخش باید فرآیند دقیقی را که نویسنده برای شناسایی انتخاب و تحلیل مطالعات استفاده کرده شرح دهد. اطلاعاتی مانند پایگاه‌های اطلاعاتی جستجو شده کلیدواژه‌های استفاده شده معیارهای ورود و خروج مطالعات فرآیند غربالگری (مثلاً استفاده از نمودار جریان پریزما) و روش‌های ارزیابی کیفیت مطالعات باید به وضوح در این بخش توضیح داده شوند. شفافیت در این بخش امکان تکرار فرآیند مرور توسط دیگران و ارزیابی اعتبار نتایج را فراهم می‌کند.
یافته ها
بخش یافته‌ها یا ترکیب نتایج قلب مقاله مروری را تشکیل می‌دهد. در این بخش نویسنده نتایج کلیدی استخراج شده از مطالعات مرور شده را ارائه و ترکیب می‌کند. این ارائه نباید صرفاً خلاصه‌ای از هر مطالعه باشد بلکه باید به صورت تحلیلی و بر اساس موضوعات فرعی روندها الگوها نقاط قوت و ضعف شواهد و اختلافات موجود در یافته‌ها سازماندهی شود. نویسنده باید ارتباط بین مطالعات مختلف را توضیح داده و یک تصویر کلی از دانش موجود در پاسخ به سوال پژوهشی ارائه دهد. استفاده از جداول و اشکال برای نمایش داده‌ها یا خلاصه‌سازی مطالعات می‌تواند در این بخش مفید باشد.
نتیجه گیری
بخش نتیجه‌گیری خلاصه‌ای از مهم‌ترین یافته‌های مقاله مروری و پاسخ به سوال یا هدف اصلی مرور را ارائه می‌دهد. این بخش نباید حاوی اطلاعات جدیدی باشد که قبلاً در بخش یافته‌ها مطرح نشده‌اند. نتیجه‌گیری باید پیامدهای اصلی یافته‌ها را توضیح داده و اهمیت آن‌ها را برجسته کند. همچنین این بخش می‌تواند محدودیت‌های مرور انجام شده را بیان کرده و مسیرهایی را برای تحقیقات آینده پیشنهاد دهد. نتیجه‌گیری باید به وضوح ارتباط بین یافته‌های مرور و دانش کلی در آن زمینه را نشان دهد.
منابع
بخش منابع شامل فهرستی کامل از تمام مقالات و منابعی است که در متن مقاله مروری به آن‌ها استناد شده است. دقت و کامل بودن این فهرست بسیار حیاتی است زیرا یکی از اهداف اصلی مقاله مروری راهنمایی خواننده به منابع اصلی است. فرمت‌بندی منابع باید بر اساس یکی از سبک‌های استاندارد استناددهی (مانند APA MLA Chicago Vancouver) و مطابق با الزامات مجله مورد نظر باشد. استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت منابع مانند EndNote یا Mendeley می‌تواند در سازماندهی و فرمت‌بندی منابع کمک کننده باشد.
نگارش مقاله مروری برای چاپ در مجلات معتبر
چاپ یک مقاله مروری در مجلات علمی معتبر نیازمند رعایت استانداردهای بالای نگارشی و علمی است. بسیاری از مجلات معتبر به خصوص در زمینه‌های پر پژوهش مقالات مروری را تنها به صورت دعوتی (Invited Review) می‌پذیرند به این معنی که نویسنده باید توسط سردبیر مجله دعوت به نگارش شود. با این حال برخی مجلات نیز مقالات مروری ارسالی (Submitted Review) را پس از فرآیند داوری می‌پذیرند. برای افزایش شانس پذیرش مقاله باید از کیفیت بالایی برخوردار باشد جامعیت لازم را در پوشش ادبیات داشته باشد تحلیل انتقادی عمیقی ارائه دهد به سوال پژوهشی مهمی پاسخ دهد و ساختار و قالب‌بندی آن مطابق با راهنمای نویسندگان مجله باشد. انتخاب مجله مناسب با دامنه موضوعی و مخاطبان مقاله نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
مقاله مروری چیست؟
مقاله مروری گزارشی تحلیلی و جامع از تحقیقات و دانش موجود در یک زمینه علمی خاص است که یافته‌های مطالعات پیشین را جمع‌بندی ارزیابی و ترکیب می‌کند.
مقاله مروری چند صفحه است؟
طول مقاله مروری متغیر است و به نوع مرور و مجله بستگی دارد؛ می‌تواند از حدود ۱۰ صفحه برای مرورهای نظام‌مند تا بیش از ۵۰ صفحه برای مرورهای روایتی جامع باشد.
انواع مقاله مروری چیست؟
انواع اصلی شامل مقاله مروری روایتی (Narrative Review) مقاله مروری نظام‌مند (Systematic Review) و مرور بهترین شواهد (Best Evidence) هستند که در روش‌شناسی و دامنه متفاوتند.
چگونه یک مقاله مروری بنویسیم؟
نوشتن مقاله مروری شامل انتخاب موضوع جستجو و جمع‌آوری منابع خواندن و تحلیل انتقادی مطالعات سازماندهی مطالب و نگارش بخش‌های مختلف (مقدمه روش یافته‌ها نتیجه‌گیری منابع) است.
مقاله مروری برای چه اشخاصی مفید است؟
مقالات مروری برای محققان دانشجویان اساتید پزشکان و متخصصان حوزه‌های مختلف علمی مفید هستند زیرا خلاصه‌ای به‌روز و تحلیلی از دانش موجود فراهم می‌کنند.
هزینه نوشتن مقاله مروری چقدر است؟
هزینه نگارش مقاله مروری بسته به عوامل مختلفی مانند پیچیدگی موضوع طول مقاله و اینکه آیا توسط خود محقق نگارش می‌شود یا به متخصص سپرده می‌شود متغیر است.
مقالات مروری در کدام مجلات به چاپ برسانیم؟
مقالات مروری را می‌توان در مجلات علمی معتبر مرتبط با حوزه تخصصی موضوع از جمله مجلاتی که به طور خاص بر انتشار مقالات مروری تمرکز دارند یا مجلات عمومی با ضریب تأثیر بالا به چاپ رساند.