یه روز گرم تابستونی بود دقیقاً یادمه. نشسته بودم تو دفتر کارم یه شرکت کوچیک بازرگانی داشتیم جون می داد واسه جون کندن! تازه کار و بی تجربه ولی پر انگیزه و یه عالمه رویا تو سر. اون موقع ها فکر می کردم واردات و ترخیص کالا مثل آب خوردنه. می ری جنس می خری میاری می فروشی پول پارو می کنی! چه خیال خامی! همون روزا بود که فهمیدم اقتصاد ایران مثل یه دریای طوفانیه که هر لحظه ممکنه زیر پاتو خالی کنه.
اقتصاد زیر و رو شده واردات و ترخیص هم قاطی پاتی!
اقتصاد ایران یه جورایی مثل حال و هوای خودمون ایرانیاست همیشه یه سورپرایز جدید داره. یه روز دلار می ره بالا یه روز میاد پایین یه روز تحریم جدید یه روز امیدواری به مذاکرات. همین بالا و پایین ها مستقیم روی کار ما یعنی واردات و ترخیص کالا اثر می ذاره. وقتی دلار گرون می شه قیمت تموم شده کالای وارداتی سر به فلک می کشه. مشتری بدبخت هم که دیگه رمقی براش نمی مونه. از اون طرف وقتی تحریم ها زیاد می شه راه های واردات کالا باریک و باریک تر می شه. انگار داری از یه سوراخ سوزن رد می شی!
هفت خوان رستم نه! هفت خوان گمرک!
واردات کالا تو ایران یه جورایی مثل همون هفت خوان رستمه. پر از موانع و چالش های ریز و درشت. از پیدا کردن یه منبع مطمئن خارجی بگیر تا گرفتن مجوزهای جورواجور و درگیر شدن با قوانین پیچیده گمرکی. تازه اینا فقط نوک کوه یخه . وقتی پاتو می ذاری تو گمرک یه دنیای دیگه شروع می شه. بوروکراسی اداری کاغذبازی های بی پایان هزار تا امضا و مهر و استعلام. انگار همه دست به دست هم دادن که تو رو از واردات پشیمون کنن!
تجربه تلخ درس شیرین!
یادمه یه بار می خواستم یه محموله قطعات الکترونیکی وارد کنم. همه کارا رو انجام داده بودم مجوزها رو گرفته بودم پول رو حواله کرده بودم. فکر می کردم دیگه ته خطه و به زودی جنس تو انباره. اما اشتباه می کردم! وقتی رسیدم گمرک یهو گفتن یه مجوز جدید اومده که باید اونو هم بگیری. مجوز چی؟ مجوز از کجا؟ هیچ کس درست و حسابی نمی دونست. هفته ها دوندگی و التماس و این در و اون در زدن. آخرش هم نفهمیدم اون مجوز چی بود و از کجا باید می گرفتم. محموله بیچاره هم کلی تو گمرک خاک خورد و آخرش هم با کلی ضرر و زیان ترخیص شد. اون روزا خیلی دلم سوخت ولی بعدها فهمیدم این شکست ها خودشون یه جور دانشگاهن. خیلی چیزا یاد گرفتم که تو هیچ کتاب و کلاسی پیدا نمی شه.
راه حل های عملی نه حرف های قلمبه سلمبه!
خب حالا که کلی از مشکلات و چالش ها گفتیم بریم سراغ راه حل ها. دنیا که به آخر نرسیده! هنوز راه هایی هست که می شه از این پیچ و خم ها رد شد و واردات و ترخیص رو یه کم آسون تر کرد. البته نه اینکه بشه مثل آب خوردن ولی حداقل کمی درد و رنجش کمتر بشه.
- تحقیق تحقیق تحقیق! اولین و مهم ترین قدم تحقیقه. قبل از هر کاری باید حسابی در مورد بازار محصول قوانین و مقررات و مهم تر از همه تغییرات لحظه ای اقتصاد تحقیق کنید. از منابع معتبر اطلاعات جمع کنید با آدم های باتجربه مشورت کنید و هیچ وقت به حرف های نصفه و نیمه و شایعات اکتفا نکنید.
- یه مشاور کاربلد پیدا کن! تو این بازار پر از پیچیدگی یه مشاور خوب مثل یه چراغ راهنماست. یه مشاور کاربلد می تونه قوانین و مقررات رو براتون ساده کنه راه های دور زدن مشکلات رو نشون بده و از ضررهای احتمالی جلوگیری کنه. البته مشاور خوب پیدا کردن هم خودش یه هنره. باید حسابی بگردید و به سابقه و تجربه طرف اعتماد کنید.
- با یه ترخیص کار حرفه ای رفیق شو! ترخیص کار گمرکی مثل یه جادوگر تو دنیای گمرکه! همه راه ها رو بلده همه قوانین رو می دونه و می تونه کارای ترخیص رو خیلی سریع تر و راحت تر انجام بده. یه ترخیص کار خوب می تونه کلی وقت و هزینه براتون صرفه جویی کنه. البته مثل مشاور پیدا کردن یه ترخیص کار قابل اعتماد هم مهمه. باید مطمئن بشید که هم کاربلده و هم امین. من خودم با شرکت بازرگانی فرتاک تجارت و مدیریت خوبش آقای تیموری کار کردم و هنوز کار میکنم.
- صبور باش و ناامید نشو! واردات و ترخیص کالا تو ایران یه ماراتن طولانیه نه یه دوی سرعت! باید صبر و حوصله داشته باشید از مشکلات و موانع ناامید نشید و همیشه به دنبال راه حل های جدید باشید. یادمه اوایل کار هر بار یه مشکل پیش می اومد می خواستم کلاً بیخیال واردات بشم. ولی کم کم یاد گرفتم مشکلات همیشه هستن مهم اینه که چطور باهاشون روبرو بشیم.
پیشنهادات جایگزین وقتی راه اصلی بسته است!
گاهی وقتا با همه تلاشی که می کنید بازم راه واردات مستقیم کالا بسته می شه. تحریم ها محدودیت های ارزی یا هر دلیل دیگه. تو این شرایط نباید دست روی دست بذارید. همیشه راه های جایگزینی هست که می شه ازشون استفاده کرد.
- واردات غیرمستقیم از طریق کشورهای واسطه : یکی از راه های رایج واردات کالا از طریق کشورهای واسطه است. مثلاً به جای اینکه مستقیم از چین کالا وارد کنید اول به یه کشور دیگه مثل امارات یا ترکیه بفرستید و بعد از اونجا به ایران ترخیص کنید. این روش ممکنه هزینه ها رو کمی بالا ببره ولی تو شرایط تحریم می تونه کارساز باشه.
- تولید داخلی یه فرصت طلایی! وقتی واردات سخت می شه فرصت برای تولید داخلی بیشتر می شه. به جای اینکه فقط به واردات فکر کنید یه نگاهی هم به ظرفیت های تولید داخل بندازید. شاید بشه همون کالایی که می خواستید وارد کنید رو تو ایران تولید کنید. این کار هم به اقتصاد کشور کمک می کنه هم کسب و کار خودتون رو رونق می ده.
- صادرات یه راه دیگه برای ارزآوری! واردات تنها راه تجارت نیست. صادرات هم یه راه خیلی خوب برای ارزآوری و توسعه کسب و کاره. اگه کالایی دارید که تو ایران تولید می شه و بازار خوبی تو کشورهای دیگه داره چرا صادر نکنید؟ صادرات هم سودآوری داره هم به اقتصاد کشور کمک می کنه و هم افق های جدیدی رو پیش روتون باز می کنه.
حرف آخر هنوزم میشه تو این بازار نفس کشید!
با همه سختی ها و چالش هایی که گفتم هنوزم میشه تو بازار واردات و ترخیص کالا تو ایران فعالیت کرد و موفق شد. مهم اینه که واقع بین باشید صبور باشید و همیشه در حال یادگیری و به روزرسانی اطلاعاتتون باشید. اقتصاد ایران مثل یه رودخونه پر پیچ و خمه ولی اگه شناگر ماهری باشید می تونید از دلش به سلامت عبور کنید.
نتیجه گیری نهایی یه جمع بندی دوستانه!
خب رسیدیم به آخر این گپ و گفت خودمونی. امیدوارم این مقاله براتون مفید بوده باشه و یه دید کلی از دنیای پر فراز و نشیب واردات و ترخیص کالا تو ایران بهتون داده باشه. یادتون باشه هیچ چیز غیرممکن نیست. با تحقیق مشورت پشتکار و یه کم چاشنی صبر و حوصله می تونید تو این بازار موفق بشید و به اهدافتون برسید. مهم اینه که هیچ وقت ناامید نشید و همیشه به جلو حرکت کنید. به امید موفقیت همه شما دوستان عزیز!