پس از پیروزی نسبی باکو در جنگ بین آذربایجان و ارمنستان و در جنگ قره باغ ، الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان احساس غرور کاذبی را تجربه کرد و سعی کرد از فضای ایجاد شده بین زبان های آذربایجانی و ترکی استفاده کند. به همین دلیل است که آذربایجان و شخصاً الهام علی اف سعی می کنند با ایجاد جبهه ای وسیع ، حوزه نفوذ خود را در قفقاز ، آسیای مرکزی و دریای خزر گسترش دهند.
اظهارات اخیر الهام علی اف در مصاحبه با خبرگزاری ترکیه آناتولی و اتهامات غیر منطقی علیه ایران ثابت می کند که رئیس جمهور آذربایجان هرگز تاریخ و جغرافیای آذربایجان را مطالعه نکرده است و باید احساس کند که آذربایجان زمانی بخشی از ایران بوده است. دولتها آذربایجان از بدنه ایران بزرگ جدا شد.
از سوی دیگر ، حمایت رجب طیب اردوغان ، رئیس جمهور ترکیه از سیاست تهاجمی الهام علی اف ثابت کرده است که ترکیه و حزب عدالت و توسعه در تلاشند تا رویای خود برای امپراتوری جدید عثمانی را بازسازی کنند و بدین ترتیب مرز بین ترکیه و آذربایجان شکسته شود. ایران و جمهوری اسلامی ایران تلاش می کند رژیم صهیونیستی را در منطقه باز کند. از سوی دیگر ، این رژیم غیرقانونی در تلاش است تا در برابر ایران مقاومت کرده و ایران را منزوی کند تا یک کمربند امنیتی و نظامی در اطراف ایران ایجاد شود تا امنیت در داخل ایران تأمین شود.
سفر وزیر خارجه رژیم صهیونیستی به بحرین و تمرینات نظامی مشترک ترکیه ، آذربایجان و اسرائیل در واقع بخشی از استراتژی اسرائیل برای حضور فیزیکی در اطراف ایران از منطقه کردنشین کردستان تا جنوب خلیج فارس است. قفقاز با بحران امنیتی و نظامی روبروست و سعی می کند با نزدیک شدن به مرز ایران امنیت داخل ایران را تقویت کند. به همین دلیل است که ایران تلاش می کند رژیم صهیونیستی و آذربایجان را با اقدامات دیپلماتیک که موضوع آخرین اظهارات علی اف و حرکات مشترک ترکیه است ، آرام کند ، اما صبر و خویشتنداری ایران در نهایت محدود شده و ایران سازوکارهای لازم برای مقاومت را دارد. ترکیه و آذربایجان تهاجمی هستند.
اکثریت مردم آذربایجان با سیاست ضد ایرانی علی اف مخالف هستند و مردم جمهوری آذربایجان دارای ایمان و نفوذ قومی زیادی هستند که رژیم الهام علی اف را سرنگون می کند.
از سوی دیگر ، آسیب پذیری های ترکیه بسیار جدی است. حضور 15 میلیون شیعه و علوی و 20 میلیون کرد که حدود نیمی از جمعیت ترکیه را تشکیل می دهند ، بسیار مستعد ایران است ، بنابراین ایران تأثیرگذارترین کشور در جامعه ترکیه است ، بنابراین جمهوری اسلامی ایران خویشتندار است. رژیم مشترک ترکیه ، آذربایجان و رژیم صهیونیستی با ایران مخالفت کرده است و اگر شرایط اجازه دهد ، ایران البته از تحرکات تحت نفوذ علی اف با حمایت آمریکا ، اسرائیل و ترکیه کاسته است.
* کارشناس مسائل بین المللی
چاپ شده در روزنامه “آرمان” شنبه 10 اکتبر